Geçtiğimiz günlerde EYT düzenlemesini Aralık’ta Meclis’ten geçirip 2023’te uygulayacaklarını duyuran Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin EYT son durum hakkında açıklamada bulundu. Emekliliğe hak kazanılacak olan tarihi açıklayan Bilgin, “EYT için net tarih 8 Eylül 1999.” olduğunu belirtti.
Uzun yıllardır hak arayışları bulunan EYT’li vatandaşların cevabını merak ettikleri sorular yanıt buluyor. Emeklilikte yaşa takılanların sorununu çözecek yasa teklifini Aralık ayı içerisinde TBMM’ye getireceklerini ve uygulamayı 2023 itibariyle başlatacaklarını söyleyen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin konu hakkında yeni açıklamalarda bulundu.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) ile ilgili ilk kez detay paylaştı. EYT’li çalışana 5 puan formülü geleceğini ifade eden Bilgin, emekliliğe hak kazanılacak olan net tarihi de duyurdu.
Bakan Bilgin emekliliğe hak kazanılacak olan tarihi açıklayan Bilgin, “EYT için net tarih 8 Eylül 1999. Yıpranma hakkı, doğum ve askerlik borçlanmaları olsa bile işe başlangıç tarihi geriye çekilemez. Bunlar ancak eksik prim gün sayısını tamamlamak üzere yapılır. Yani o eksik kalan prim gün sayısını telafi eder. Ama işe başlangıcı geri çekmez. Öyle bir şey yok.” dedi.
Emekli olanların işe devam etmesi durumunda, normal çalışanlara göre primlerinin 5 puan yükseldiğini ve işverenlerin EYT düzenlemesinin hayata geçmesi sonrasında, bu farkın kaldırılmasını istediğini vurgulayan, Bilgin, “Buna çözüm olarak işveren emekli olan kişiyi çalıştırıyorsa devlete normal çalışandan daha fazla prim ödüyor. Oradaki primi aşağı çekerek eşit seviyeye getireceğiz. Yani işverene sen EYT’li olan bu çalışanını atma, çalıştır. Biz sana sosyal güvenlik destek primi vereceğiz.” dedi.
EYT’lilerin kıdem tazminatıkonusuyla ilgili de Bakan Bilgin, “Bu konuda da Hükümetin bazı formülleri var.” dedi. Bilgin, şu ifadeleri kullandı;
“Öncelikle bu büyük bir sorun değil. Çünkü işveren kıdem tazminatını vergiden düşüyor. Ayrıca kıdem tazminatı ödemesini işveren işçisiyle kendi arasında anlaşarak taksitlendirebilir.”
Öte yandan işveren EYT’lilerin kıdem tazminatını ödeyebilmek için kredi talebinde de bulunuyor. Ancak Hükumet bu konuya sıcak bakmıyor. Kıdem tazminatının işveren tarafından hazır tutulması gerektiğine vurgu yapılıyor.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda bütçesinin sunumunu yapan Bakan Bilgin, EYT’li sayısının abartıldığı gibi 5 milyon ya da 8 milyon olmadığını, yaş şartının kaldırılmasıyla birlikte yaklaşık 1.5 milyon kişinin emekli olacağını söyledi.
EYT’lileri büyük bölümünün işçi olduğunu ve bunların yüzde 87’sinin de halen bir işte çalıştığını bildiren Bilgin, prim gün sayısı ve hizmet yılı şartlarına takılanların yasa gereği bu şartları doldurmayı bekleyeceklerini belirtti.
Bilgin, EYT düzenlemesinin devreye girmesiyle birlikte işverenlerin üzerinde önemli miktarda kıdem tazminatı yükü oluşacağını, düzenlemenin gecikmesinde bu sorunlara ilişkin yapılan görüşmelerin de etkili olduğunu ifade etti.
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin TBMM Plan Bütçe Komisyonunda milletvekillerinin sorularını yanıtladı.
Bilgin, bazı milletvekillerinin ‘Bu sefer de prime takılanlar olacak’ sözleri üzerine, “8 Eylül 1999 öncesi prim şartını değiştirmiyoruz. 5 bin ile 5 bin 400 prim gün şartını değiştirmiyoruz. Sigortalılık süresini de 20-25 yıl olarak koruyoruz” dedi.
Yıl sonunda emekli olacaklardan sonra geriye kalan 4 milyon civarında kişinin de sigorta prim ve sigortalılık yılını doldurdukça emekli olacağını belirten Bakan Bigin, “Yaptığımız düzenleme herkesi kapsayan bir düzenleme. Sınır koyan bir düzenleme değil” dedi.
Bilgin, geçtiğimiz yıl Sosyal Güvenlik Kurumu’nda (SGK) başlayan ilaç ve tıbbi malzeme yolsuzluğu soruşturmasıyla ilgili bazı bürokratlar hakkında savcılığa suç duyurusunda bulunduklarını bildirdi.
Bilgin, bugün yaptığı açıklamada EYT’lilerin sorununu çözecek yasa teklifini Aralık ayı içerisinde TBMM’ye getireceklerini ve uygulamayı 2023 itibariyle başlatacaklarını söylemişti.
Staj ve çıraklık dönemi sigortaların EYT için başlangıç sayılıp sayılmayacağıyla ilgili bir soruya Bilgin, “Onlar farklı. Onlar EYT kapsamında değil zaten. Sigorta girişi olanlarda bir sorun yok. Çıraklık ve stajyerlik bir sigorta girişi değil. Onlar sağlık sigortasını korumak üzere geliştirilmiş bir sistem.” yanıtını verdi.
EYT konusunda bir düzenlemenin çıkacağını bildiren Bilgin, bu düzenlemenin ayrıntılarını gerekli hesaplamaların ardından kamuoyuyla paylaşacaklarını dile getirdi.
Sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olanlar EYT’li (emeklilikte yaşa takılan) sayılıyor. Zira 9 Eylül 1999 öncesinde yaş şartı aranmaksızın prim günü ve sigortalılık süresi şartları sağlanarak da emekli olunabilirken, 8 Eylül 1999 tarihinde yapılan değişiklikle prim günü ve sigortalılık süresi şartlarının yanı sıra bir de yaş şartı getirildi. EYT’li sayılmak için sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 tarihinden önce olup, emeklilik için gereken yaş dışındaki sigortalılık süresi ve prim günü şartlarını sağlamış olmak gerekiyor.
AKP Genel Başkan Yardımcısı Jülide Sarıeroğlu, katıldığı televizyon programında açıklamalarda bulundu. EYT ile ilgili Sarıeroğlu, şunları söyledi;
*Bu düzenleme yapıldıktan sonra ilk etapta emekli olacak kişi sayısı 1 milyonun üzerinde. Dosya bazlı yaklaşık 12.5 milyon emeklimiz var. İlk etapta 1.5 milyona yakın kişinin emekli olacağı, sonra da sisteme girişin devam edeceği bir düzenleme olacak.
*Yaklaşık 3-4 milyon arasında bir vatandaşımızın bu kapsamda olduğunu tahmin ediyoruz.
*Hepsi bir anda olmayacak. Tabii detaylar için en doğru ağız Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanımız, benim de hocam olan sayın Vedat Bilgin olacak.
