Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO), dünya genelinde işlem gören gıda emtialarının uluslararası fiyatlarındaki aylık değişimleri takip eden Gıda Fiyat Endeksi’ni açıkladı. Aralık ayında endeks, ortalama 127,0 puan olarak kaydedildi. Bu durum, bir önceki aya göre yüzde 0,5’lik bir azalma gösterirken, geçen yılın aynı dönemine kıyasla ise yüzde 6,7’lik bir artış anlamına geliyor. 2024 yılı genelinde ise endeks, 2023’teki ortalama değerden yüzde 2,1 daha düşük bir seviyede, 122,0 puan olarak belirlendi. Bu düşüş, tahıl ve şeker fiyatlarındaki önemli azalmaların, bitkisel yağlar, süt ürünleri ve et fiyatlarındaki daha mütevazı ama kayda değer artışlarla dengelendiğini ortaya koyuyor.
FAO Tahıl Fiyat Endeksi’nde Dikkat Çeken Düşüş
Aralık ayında FAO Tahıl Fiyat Endeksi, mısır fiyatlarındaki marjinal artışın buğday fiyatlarının düşüşünü karşılamasıyla birlikte kasım ayına göre neredeyse sabit kaldı. Ancak, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 9,3 oranında bir düşüş yaşandı. 2024 yılı için FAO Tahıl Fiyat Endeksi, 2023 seviyesinden yüzde 13,3 düşerek 113,5 puan ortalamasına ulaştı. Bu durum, 2022’deki rekor seviyeden sonra ikinci yıllık düşüşü simgeliyor. Özellikle FAO Tüm Pirinç Fiyat Endeksi, 2023 ortalamasıyla kıyaslandığında yüzde 0,8 artış göstererek nominal olarak 16 yıllık bir zirveye ulaştı.
FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi’nde Dalgalanmalar
Aralık ayında FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, kasım ayına göre yüzde 0,5 azaldı. Ancak, bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 33,5 oranında yüksek bir seviyede kalmaya devam etti. 2024 yılı için FAO Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi, küresel arzın daralması nedeniyle 2023 yılına göre ortalama yüzde 9,4 daha yüksek bir değerde öngörülüyor.
Et Fiyatlarında Yükseliş Trendleri
Diğer alt endekslerin aksine FAO Et Fiyat Endeksi, üç aylık düşüş eğilimini sonlandırarak aralık ayında kasım ayına göre yüzde 0,4 oranında bir artış gösterdi. Aralık 2023 değerinin ise yüzde 7,1 üzerinde sonuçlandı. 2024 yılı genelinde FAO Et Fiyat Endeksi, 2023 ortalamasının yüzde 2,7 üzerinde kalacağı öngörülüyor. Bu artış, sığır, koyun ve kümes hayvanı etleri için daha yüksek fiyat tekliflerince desteklenirken, domuz eti için uluslararası fiyatlardaki düşüşler ise bu artışı dengelemiş görünüyor.
Diğer Endekslerde Son Durum
FAO Süt Fiyat Endeksi, yedi aylık bir artışın ardından gerileme gösterdi ve kasım ayından bu yana yüzde 0,7 düştü. Ancak, Aralık 2023 değerinin hala yüzde 17,0 üzerinde olduğu dikkate alınmalı. 2024 yılı genelinde FAO Süt Fiyat Endeksi, artan tereyağı fiyatlarının etkisiyle 2023’e göre ortalama yüzde 4,7 daha yüksek bir seviyeye ulaşması bekleniyor.
FAO Şeker Fiyat Endeksi ise, ana üretici ülkelerdeki şeker kamışı mahsul beklentilerinin iyileşmesiyle birlikte kasım ayından bu yana yüzde 5,1 oranında bir düşüş yaşadı. Bu değer, Aralık 2023 seviyesinin yüzde 10,6 altında kalıyor. 2024 yılı genelinde ise FAO Şeker Fiyat Endeksi, 2023’e göre ortalama yüzde 13,2 daha düşük bir seviyede seyredeceği öngörülüyor.
