2024 Yılı: Küresel Olaylar ve Belirsizlikler
2024 yılı, küresel ekonomik belirsizlikler, siyasi gerginlikler ve liderlik çekişmeleri ile dolu bir dönem olarak kaydedildi. Bu yıl, savaşlar, seçimler ve politik çalkantılar öne çıkan olaylardan biri haline geldi. Dünya nüfusunun neredeyse yarısı, bu yıl sandık başına giderken, Amerika Birleşik Devletleri’nde eski Başkan Trump’ın yeniden siyasi sahneye dönmesiyle dikkat çekici gelişmeler yaşandı.
Seçim Yılı: 2024
2024 yılı, Amerika Birleşik Devletleri’nden Rusya’ya kadar 30’dan fazla ülkenin seçim yaptığı önemli bir seçim yılıydı. Güney Asya’da, Pakistan ve Hindistan’da kritik seçimler gerçekleştirildi. Pakistan’da Başbakan Şahbaz Şerif görevini korurken, Hindistan’da Narendra Modi büyük bir zafer elde etti. Rusya’da ise, Mart 2024’te Başkan Vladimir Putin, 24 yıllık iktidarını altı yıl daha uzatarak dikkatleri üzerine çekti. Bu seçim yılı, ABD’de Donald Trump’ın siyasi dönüşümünün bir finalle sona ermesiyle anıldı; 5 Kasım’da Amerikalı seçmenler, Trump’a önemli bir zafer kazandırdı.
- Avrupa’da, parlamento seçimlerinde aşırı sağın yükselişi dikkat çekti.
- Fransa’da Cumhurbaşkanı Macron, parlamento seçimlerinden sonra riskli bir strateji izledi.
- Almanya’da ise, Başbakan Scholz’un popülaritesinin düşmesi sonucu erken seçim kararı alındı.
Orta Doğu’da Jeopolitik Tansiyon
Orta Doğu’da gerginlikler durmak bilmedi. Gazze ve Lübnan’a yönelik saldırıların ardından İsrail, Suriye’ye bir dizi hava saldırısı düzenleyerek bölgedeki gerginliği artırdı. Kasım 2024’te, çatışmalar sonucunda 300’den fazla kişinin hayatını kaybettiği bildirildi. Suriye’nin ikinci büyük şehri Halep’teki durum, isyancı güçlerin şehri ele geçirmesiyle daha da kötüleşti.
Suriye’de 61 Yıllık Rejim Çöktü
Suriye’de 1963’te iktidara gelen Baas Partisi’nin 61 yıllık hükmü, başkent Şam’ın rejimin kontrolünden çıkmasıyla sona erdi. 27 Kasım’da Halep ilinin batısında, Esad rejimi güçleri ile rejim karşıtı silahlı gruplar arasında çatışmalar başladı. 30 Kasım’da Halep’in merkezinin büyük bölümünü ele geçiren rejim karşıtı gruplar, İdlib genelinde de hakimiyet sağladı. 7 Aralık’ta başkentin güney banliyölerine giren gruplar, Esad rejimi güçlerini geri çekilmeye zorladı. Rejim karşıtı grupların başkente hakim olmasıyla birlikte, Esad rejimi 8 Aralık sabahı başkentin kontrolünü kaybetti.
Rusya-Ukrayna Savaşı Devam Ediyor
Ukrayna’daki savaş, üçüncü yılına girerken kayıplar maalesef artmaya devam etti. Amerikan medyası, 2024 sonu itibarıyla yaklaşık 57 bin Ukraynalı askerin hayatını kaybettiğini bildirdi. Batı kaynaklarından gelen tahminler, Rus tarafındaki kayıpların daha yüksek olduğunu gösteriyor. BBC’nin Eylül 2024 tarihli raporuna göre, çatışma sırasında 70 bin Rus askeri yaşamını yitirdi. AB, 24 Şubat 2022’de başlayan savaşta Ukrayna’ya 88 milyar eurodan fazla destek sağladı ve toplam 14 yaptırım paketi ile Rusya’ya karşı duruşunu sürdürdü.
Güney Kore’de Sıkıyönetim Krizi
Güney Kore’de, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık gecesi yaptığı bir konuşmada “muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karıştığı” gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti. Ancak, parlamentonun kararı kaldırması ve Bakanlar Kurulu tarafından onaylanmasıyla bu karar geri alındı. Ulusal Meclis, sıkıyönetim kararının kaldırılmasını 190 milletvekilinin oyuyla kabul etti. Yoon, Bakanlar Kurulu toplantısının ardından sıkıyönetimi sona erdirdi. Muhalefet partileri, sıkıyönetim ilanını anayasaya aykırı buldu ve Yoon’un azli için meclise önerge sundu. 7 Aralık’ta yapılan oylamada yeterli çoğunluk sağlanamadı, ancak 14 Aralık’ta yapılan oylamada azil önergesi kabul edildi ve Yoon görevden alındı.
İklim Değişikliğinin Etkileri
2024 yılı, aşırı hava olaylarıyla dolu bir yıl oldu ve iklim değişikliği tüm dünyayı etkiledi. Sıcak hava dalgaları, seller, beklenmedik yağmurlar ve kasırgalar büyük tahribata yol açarak can kaybına neden oldu. Japonya, Tayland, Fransa ve ABD gibi ülkeler, güçlü kasırgalar ve fırtınalar nedeniyle büyük kayıplar yaşadı. 2024, tarihin en sıcak yılı olarak kaydedildi ve küresel sıcaklıkların sanayi öncesi seviyelerin 1,5 santigrat derece üzerindeki kritik eşiği ilk kez aştığı yıl oldu.