Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, yıl sonuna kadar tüm illerde hayata geçirilecek olan “Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA)” sistemiyle ilgili merak edilen 11 soruyu yanıtladı. Bakanlığın sosyal medya hesaplarından yapılan paylaşımlarda, bu sistemin Sıfır Atık hareketinin önemli bir adımı olacağı vurgulandı. İşte DOA sisteminin işleyişi ve detayları:
Depozito Yönetim Sistemi (DYS) Nedir?
Depozito Yönetim Sistemi, belirli bir depozito ücreti karşılığında piyasaya sürülen ürünlerin tüketilmesi sonrasında iade alınması ve depozito ücretinin geri ödenmesi üzerine kurulu bir sistemdir. Bu sistem, hem çevreye hem de ekonomiye önemli katkılar sunmaktadır.
Depozito Ne Sağlar?
Bu sistem sayesinde, ambalajların kaynağında ayrı bir şekilde toplanması mümkün olur. Ayrıca:
- Geri dönüşüm değerlerinin korunması ve artırılması,
- Birincil ham maddelerin korunması,
- İkincil ham madde kullanımının artırılmasıyla enerji tasarrufu sağlanması,
- Karbon emisyonlarının azaltılması,
- 2053 Net Sıfır Emisyon hedefine ulaşılması,
- Sıfır atık ve döngüsel ekonominin desteklenmesi gibi faydalar sağlanır.
Depozitosu Olan Ambalajlar (DOA) Uygulaması Nedir?
Bu uygulama, tüketicilerin ambalaj iade süreçlerinde kullanacağı bir mobil uygulamadır. Tüketiciler, Bakanlık tarafından onaylanmış makineler ve manuel iade noktalarında, DOA mobil uygulaması aracılığıyla depozito iadelerini gerçekleştirebilirler.
DOA Uygulaması Nasıl Çalışır?
Uygulama, Android ve iOS store mağazalarından ücretsiz olarak indirilebilir. Karekod okutma yöntemiyle çalışan uygulama, depozito iade makinelerine bırakılan ambalajlar için depozito bedelini tüketicinin e-cüzdanında biriktirir. Bu bakiye, QR kod ile ödeme yapabilen tüm POS cihazlarında, anlaşmalı restoran ve marketlerde harcanabilir.
DOA Bankacılık Sistemine Entegre Midir?
Tüm finansal akışlar, Türkiye Emlak Katılım Bankası’nın altyapısı üzerinden DOA mobil uygulaması altında e-cüzdan entegrasyonu ile yürütülmektedir. Kullanıcılar, biriken bakiyelerini banka hesaplarına da havale edebilirler.
Uygulama Türkiye Genelinde Ne Zaman Başlayacak?
Sakarya’da başlatılan bu uygulama, 2025 yılı sonuna kadar ülke genelinde her il ve ilçede hayata geçirilecektir.
DOA’ya Hangi Kurum ve Kuruluşlar Destek Veriyor?
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı bünyesindeki Türkiye Çevre Ajansı (TÜÇA), depozito yönetim sisteminin yöneticisi olarak görev alırken, bu sistem Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) işbirliği ile yürütülecektir.
Yılda Ne Kadar Ambalajda Geri Kazanım Sağlanacak?
Türkiye genelinde yaklaşık 783 bin kilometrekarelik bir alanda yılda yaklaşık 25 milyar ambalajın toplanması hedeflenmektedir.
Ne Kadar Üründe DOA Logosu Var?
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü işbirliği ile 1 Ağustos 2023 itibarıyla 22 milyar adet içecek ambalajı işaretlenip piyasaya sürülmüştür.
DOA ile Yıllık Ne Kadar Kazanç Elde Edilecek?
Bu sistemin ülke ekonomisine yıllık yaklaşık 520 milyon Euro katkı sağlaması hedeflenmektedir.
Hangi Ambalajlara Depozito Ödenecek?
Cam, plastik ve alüminyum malzemelerden üretilen, 0,1 litre ile 3 litre arasındaki tek kullanımlık ambalajlar zorunlu depozito kapsamına alınmıştır. Üzerlerinde depozito logosu bulunan bu ambalajlar için depozito bedeli ödenecektir.
