Emekli Maaşı Promosyonları ve Son Gelişmeler
Özel bankaların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) aylıklarının ödenmesine aracılık etmesine izin verilmesinin ardından, emekli maaşı promosyonları ilk kez 2017 yılında uygulanmaya başlandı. Her yıl SGK ile bankalar arasında mart ayında imzalanan protokollerle, emekli maaş tutarına göre belirlenen alt ve üst limitler güncelleniyor.
Bu hafta TBMM’de ele alınacak düzenlemeyle, bu yılın ilk 6 ayında en düşük emekli aylığı 12 bin 500 TL’den 14 bin 469 TL’ye çıkarılacak. Memur, işçi, Bağ-Kur emeklisi, dul ve yetim olmak üzere toplamda 16 milyon 420 bin emekli bulunuyor. Eğer bu emeklilere en düşük aylık üzerinden ödeme yapılırsa, SGK’nın her ay bankalara aktardığı tutar 231 milyar 504 milyon TL olacak. En düşük tutardan aylık alan emeklilerin sayısı ise yaklaşık 4 milyon olarak belirleniyor. Ayrıca, 2,5 milyon memur emeklisi için bu yıl uygulanacak en düşük memur emekli aylığı ocakta 19 bin TL oldu. En düşük maaşın üzerinde alan 10 milyonu aşkın emekli de dikkate alındığında, SGK’nın emekli maaşı ödemeleri için bankalara aktardığı toplam tutar 350 milyar TL’yi aşıyor.
Açlık ve yoksulluk sınırının altında kalan maaşlara rağmen, SGK’nın 16 milyondan fazla emekli için her ay bankalara aktardığı tutar, bankalar için maliyetsiz bir kazanç kapısı haline geliyor. Bankalar, Merkez Bankası’nın (MB) yüzde 45’e düşürdüğü haftalık repo faizi ile bile SGK’nın yatırdığı milyarlardan önemli günlük kazançlar elde ediyor. Bu nedenle bankalar, daha fazla emekliyi kendi bünyelerine çekmek için, maaşını taşıyan emeklilere verdikleri promosyon tutarlarını sürekli olarak güncelliyor. Halen bazı özel bankalar, maaşını taşıyan emeklilere 20-35 bin TL arasında değişen promosyonlar sunuyor. Bunun yanı sıra, bankalar emeklilere faizsiz kredi, ek hesap, kredi kartı gibi avantaj paketleri de sunmaktadır.
Kamu Bankalarında Promosyon Artışı Beklentisi
Cumhurbaşkanı Erdoğan, geçen yıl 31 Mart yerel seçimleri öncesinde kamu bankalarına talimat vererek, emekli promosyonlarının 3 bin TL’den maaşa göre 8-12 bin TL’ye yükseltilmesini sağlamıştı. Ancak emekli maaşları ve en düşük emekli aylığı artışının yarattığı tepkiler sonrası, iktidarın emeklilere yönelik yeni arayışlara girdiği ve bayram ikramiyesi ile kamu bankalarının promosyonlarında artış yapılacağı kulislerde konuşuluyor.
- Kamu bankalarının emekli promosyonlarında alt ve üst sınır bir yıldır sabit kalmış durumda.
- Özel bankaların sunduğu promosyonların gerisinde kalan kamu bankalarına, promosyonları iki katına çıkarma talimatı verildi.
- SGK’nın şubatta bankalarla başlatacağı protokol müzakerelerinde, kamu bankaları promosyon alt sınırını 8 bin liradan 15 bin TL’ye, üst sınırı ise 12 bin liradan 23 bin TL’ye yükseltmeyi planlıyor.
Ancak bu yeni tutarlar, özel bankaların sunduğu promosyonların altında kalabilir. Kamu bankalarının protokol müzakerelerinde, özel bankalarla rekabet edebilmek için 1000-2000 TL ek artış pazarlığı yapılması bekleniyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın onayı ile birlikte, nihai protokol aşamasında kamu bankalarının promosyon alt sınırı 16 bin, üst sınırı ise 25 bin TL’ye kadar çıkabilir.
Emekliler Üç Yıllık Sözleşme ile Fark Alacak
Bu durumda, kamu bankalarından maaş alan emekliler, yeni açıklanacak promosyon tutarları üzerinden bankalarla yaptıkları sözleşmeleri üç yıl süreyle yenilemek için başvurabilecekler. Geçen yıl yapılan sözleşmelerde ödenen 8-12 bin TL’lik promosyonlar mahsup edildikten sonra, yeni tutar üzerinden imzalanacak sözleşmelerle promosyon farkları emeklilerin hesabına yatırılacak. Mart ayında yürürlüğe girecek yeni tutarlara göre, geçen yıl 8 bin lira promosyonla sözleşme yapan bir emekli 7-8 bin TL, 12 bin liralık sözleşme yenileyen bir emekli ise 11-13 bin TL arasında promosyon farkı alacak.
SGK, geçen yıl emekli promosyon müzakereleri sonunda bankalarla imzaladığı protokolde, promosyon alt ve üst sınırları için kamu bankalarına paralel şekilde 8-12 bin TL üzerinden anlaştığını bildirmişti. Ancak, özel bankaların promosyon rekabetiyle bu tutarların daha da yükselebileceği tahmin ediliyor. SGK’nın geçen yıl protokol yaptığı banka sayısı, 5 kamu bankası (Ziraat, Vakıfbank, Halkbank, Ziraat Katılım, Vakıf Katılım) ve 15 yerli ve yabancı özel banka olmak üzere toplam 20’dir.
Bayram İkramiyesi İçin Artış Çalışmaları
Geçen yıl 3 bin TL’ye çıkarılan bayram ikramiyesinin, yüzde 50 artışla 4,500 TL’ye çıkarılması ve toplamda 9 bin TL’ye yükseltilmesi üzerinde durulan seçeneklerden biri. Bayram ikramiyesi için yasa değişikliği konusunda Hazine ve Maliye, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) ile SGK tarafından ortak bir çalışma yürütülüyor. Bu çalışmada, 1000-1500 TL arasındaki artışların bütçeye getireceği yük ve hazineden SGK’ya yapılacak transfer maliyetleri değerlendiriliyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulacak alternatifler üzerinden verilecek nihai karar, AKP Grubu tarafından şubat ortasında yasa teklifi olarak TBMM’ye getirilecek ve mart sonundaki Ramazan Bayramı’na yetiştirilmesi hedefleniyor.
