Türk Eximbank Genel Müdürü Ali Güney, bankacılık sektörünün 2024 yılına dair değerlendirmelerini yaparak, 2025 için belirledikleri hedefleri detaylı bir şekilde anlattı. Geçtiğimiz yıl, Türk bankacılık sektörünün ekonomik normalleşme sürecinde önemli bir rol üstlendiğini vurgulayan Güney, uygulanan sıkı para politikalarının Türk lirası mevduatlarının toplam mevduatlar içindeki payını artırdığını ve döviz cinsi mevduatların payının azaldığını belirtti. Bu durumun, Haziran 2023 itibarıyla başlatılan ekonomi politikalarının Türk lirasının istikrar kazanmasında ve enflasyonla mücadelede sağladığı başarıyı yansıttığını ifade etti.
2024 yılı için gerçekleştirilen faiz artışları ve sadeleştirme adımlarının piyasanın daha etkin çalışmasını desteklediğini belirten Güney, ancak enflasyon hedeflerine ulaşmak amacıyla uygulanan makro ihtiyati tedbirlerin, yılın ikinci yarısında finansal sıkılaşmanın da etkisiyle kredi büyümesini ve bankacılık sektörünün karlılığını sınırladığını aktardı. Sıkı para politikalarının etkisiyle iç talepte yaşanan yavaşlamanın, ticari krediler, tüketici kredileri ve kredi kartı harcamalarında da bir yavaşlamaya yol açtığını belirtti. Güney, “Bu durum, bankaların aktiflerindeki kredilerin payının düşmesine neden oldu ve bu, özellikle yılın ikinci yarısında belirgin hale geldi.” dedi.
Güney, sürdürülebilir bir ekonomik görünüm için atılan adımların döviz kurunun daha istikrarlı bir yapı kazanmasını, ülke risk primlerinin azalmasını ve uygun maliyetli dış kaynak teminini sağladığını belirtti. “Bu gelişmeler, ticari kredilerde yabancı para (YP) kredilerini daha cazip hale getirdi ve YP kredilerin toplam krediler içindeki payını artırdı. Bu durum, ihracatçı firmaların YP kredilerine erişim imkanlarını genişleterek dış ticaretin finansmanını destekledi.” şeklinde konuştu.
Teminatların Çeşitlendirilmesi Üzerine Aksiyonlar
Ali Güney, Türk Eximbank olarak ihracatçılara sağladıkları desteğin sürekli ve etkili olmasına önem verdiklerini söyledi. Finansmana erişimin, risk iştahı ve maliyetler açısından daraldığı dönemlerde desteklerini artırarak yaşanan güçlükleri telafi etmeye çalıştıklarını belirtti. Bu süreçte katma değeri yüksek stratejik sektörler ve KOBİ’leri öncelikli olarak desteklemeye özen gösterdiklerini ifade etti. Geçen yıl, ihracatçıların finansmana erişimi konusunda alternatif çözümler üreterek maksimum desteği sağlamaya odaklandıklarını aktaran Güney, “Finansmana erişimde kritik öneme sahip teminatların çeşitlendirilmesi konusunda da aksiyon aldık. Borçlanma imkanlarımızı en iyi seviyede kullanarak ihracatçılarımızın hem işletme sermayesi hem de yatırıma yönelik finansman taleplerini karşılamaya çalıştık. Bu sayede hedeflediğimiz 24 milyar dolarlık kredi desteğine 2024 sonunda ulaştık.” diye konuştu.
Güney, Hazine ve Maliye Bakanlığının sağladığı sermaye artırımı ile 2024 yılı içerisinde KOBİ dışı ihracatçılara TL kredi kullanım imkanı sunduklarını belirtti. “Uzun vadeli borçlanma ihtiyacının arttığını göz önünde bulundurarak, TL kredilerdeki vade imkanımızı 1 yıldan 3 yıla çıkardık. Bunun sonucunda toplam kredi desteğimiz içinde TL cinsinden kredilerin payı yüzde 44 seviyesine ulaştı.” dedi. 2024 yılı ödeme şekilleri itibarıyla sigortalanabilir ihracat hacminin azalmasına rağmen yıl sonunda 25 milyar dolar alacak sigortası hacmine ulaştıklarını aktardı. Güney, “Aktif pazarlama faaliyetlerimiz ile 2024’te kredi ve alacak sigortası ürünlerimizden yararlanan ihracatçı sayısı 18 bini geçti. 2020’den bu yana yürüttüğümüz tabana yayılma politikası ile bankamız desteklerinden yararlanan ihracatçılar arasında KOBİ’lerin oranı yüzde 84’e ulaştı.” ifadelerini kullandı.
Yıllık Destek Hacmi ve Alıcı Kredileri
Yıllık destek hacimlerini yaklaşık 49 milyar dolar seviyesine taşıdıklarını belirten Güney, bu seviyenin bankanın tarihindeki en yüksek destek hacmi olduğunu söyledi. Bankanın kuruluşundan beri alıcı kredileri kapsamında verdikleri destek tutarının yaklaşık 5 milyar dolar düzeyinde olduğunu ifade eden Güney, “Alıcı Kredileri ile uluslararası piyasalarda Türk ihracatçı ve müteahhitlere rekabet avantajı oluşturarak, onların daha fazla proje üstlenmelerine ve daha fazla ihracat yapmalarına destek olmaya çalışıyoruz.” dedi.
Hizmet Kalitesinin Artırılması ve Desteklerin Çeşitlendirilmesi
Ali Güney, 2024 yılının sigorta faaliyetlerinde önemli bir gelişim yılı olduğunu aktararak, hizmet kalitesini artırmak ve ihracatçılara sundukları destekleri çeşitlendirmek için önemli adımlar attıklarını kaydetti. Bu kapsamda süreçleri dijitalleştirdiklerini belirten Güney, “Alıcı limit tahsis süreçlerimizi hızlandırarak, ihracatçılarımızın ihtiyacına uygun limitlere kısa sürede erişimine imkan tanıdık. Katılım Esaslı Alacak Sigortası ürünümüzü uygulamaya aldık ve bu kapsamda ihracatçılarımızın vadeli satışlarını sigortalamaya başladık.” dedi.
Güney, “Sigortalıların operasyonel yüklerini azaltmak amacıyla sigorta programları kapsamında tahsis ettiğimiz alıcı limitlerini süresiz hale getirdik. Ayrıca, sigortalıları ihracat potansiyeli, risk ve performanslarına göre segmentlere ayırarak, sunacakları ürün ve hizmetleri onların ihtiyaçları doğrultusunda çeşitlendirdik.” şeklinde konuştu. Yapılan geliştirmelere dair olumlu geri bildirimler aldıklarını ifade eden Güney, sigorta satış servis modelini çeşitlendirmek amacıyla brokerler, bankalar ve acenteler ile işbirlikleri kurmaya başladıklarını, 2024 itibarıyla reasürans panelinde bulunan 7 uluslararası şirkete Türk Reasürans’ı eklediklerini vurguladı.
Reeskont Kredileri ve Faizsiz Bankacılık
Türk Eximbank Genel Müdürü Güney, ihracatçı firmaların kullanımına sunulan reeskont kredilerinin, her dönemde olduğu gibi 2024’te de en uygun maliyetli TL kredi ürünü olduğunu aktardı. İhracatçıların uygun maliyetli bu finansman imkanına ihtiyaç duydukları en kısa sürede erişebilmeleri açısından reeskont kredilerin günlük limitlerinin kritik öneme sahip olduğunu söyleyen Güney, “TCMB tarafından 2024 içinde sağlanan limit artışları ile Reeskont Kredileri günlük limitleri ihracatçılarımızın taleplerine uygun bir seviyeye getirildi. Güncel durumda aracı bankalar ile kullandırılan 4 milyar liralık günlük limitin, 2,2 milyar lirasını Türk Eximbank olarak ihracatçılarımızın kullanımına sunmaktayız. 2024’ü yaklaşık 345 milyar liralık Reeskont Kredisi hacmi ile kapattık.” dedi.
Faizsiz bankacılık alanındaki çalışmalara da dikkat çeken Güney, bu alandaki ürünlerin çeşitlendirilmesi ve yaygınlaştırılmasının ihracatçılara alternatif finansman imkanı sunmak adına stratejik önceliklerinden biri olduğunu bildirdi. Güney, son iki yılda faizsiz ürünleri çeşitlendirmek için yoğun çaba harcadıklarını belirterek, “2022-2024 yılları arasında yaklaşık 1200 ihracatçıya 1 milyar dolar faizsiz finansman desteği sağladık. Bu desteğin artarak devam etmesi için çalışmalarımız sürüyor.” dedi.
2025 Hedefleri ve Sürdürülebilirlik
2025 yılına dair hedeflerini de paylaşan Ali Güney, katma değerli ürün ihracatını desteklemeye devam edeceklerini söyledi. Orta-yüksek ve yüksek teknoloji ihracatı yapan sektörler, döviz kazandırıcı hizmet sektörleri ve ihracatçı KOBİ’lerin stratejik öncelikler arasında yer aldığını vurgulayan Güney, ayrıca karbon ayak izini azaltmayı hedefleyen yatırımlar ile ihracat hacmini ve üretim verimliliğini artıracak projeleri uygun maliyetli ve uzun vadeli finansman kaynaklarıyla desteklemeye devam edeceklerini kaydetti.
Alacak sigortası ve yeni finansman çözümlerinin ihracatçıların yeni pazarlara açılmalarını kolaylaştıran “Alacak Sigortası” ürününü daha yaygın hale getirmek için yenilikçi uygulamalar geliştirme sürecinde olduklarını belirten Güney, “Daha esnek poliçe ve çalışma koşulları sunarak, ihracatçılarımızın sigorta ürünümüzden daha fazla faydalanmalarını hedefliyoruz. Ayrıca, yeni satış kanallarıyla bu ürünü daha geniş bir kitleye ulaştırmayı 2025 önceliklerimizden biri olarak belirledik.” şeklinde konuştu.
Güney, faiz hassasiyeti olan ihracatçılar için özel sigorta ve finansman seçeneklerini artırmaya yönelik çalışmalarına devam edeceklerini, finansman maliyetlerini azaltarak ihracatçıların rekabet gücünü artıracak yeni katılım esaslı finansman paketlerini önümüzdeki yıl kullanıma sunacaklarını aktardı. “2025’te, teminatları çeşitlendirmeye, kefalet kuruluşları ile işbirliklerini artırmaya devam edeceğiz.” diyen Güney, başvuru ve bankacılık süreçlerini dijitalleştirme yönünde attıkları adımları hızlandırarak, ihracatçıların sundukları ürün ve hizmetlere daha hızlı ve kolay erişim sağlamasını hedeflediklerini belirtti.
Güney, “2025’te, ihracatçılarımıza dış ticaret işlemlerinde Türk Eximbank güvencesi ve aracılığıyla işlem yapma imkanı sunacak çözümler geliştireceğiz. Bu adım, Türk Eximbank olarak ihracatçılarımızın dış ticarete ilişkin tüm ihtiyaçlarına tek noktada çözüm sunma vizyonumuzu destekleyen önemli bir gelişme olacak.” şeklinde konuştu.
