Yapay Zeka Rekabeti Kızışıyor
Son yıllarda ABD ve Çin arasındaki yapay zeka rekabeti, giderek daha da yoğun hale geliyor. Bu alanda yeni oyuncular da sahneye çıkıyor. Özellikle Çin merkezli DeepSeek adlı yapay zeka uygulamasının düşük maliyetle geliştirdiği yeni modeli ve Alibaba‘nın Qwen 2.5 modeli, küresel yapay zeka savaşını bambaşka bir seviyeye taşıdı. Diğer yandan, ABD merkezli OpenAI’nin de ChatGPT “o3” modelini duyurmaya hazırlandığı bilgileri gündemde. Bu rekabetin önümüzdeki dönemlerde daha da sertleşmesi bekleniyor.
Yapay Zeka Ekonomik ve Güvenlik Meselesi
Yapay Zeka Politikaları Derneği (AIPA) Başkanı Zafer Küçükşabanoğlu, yapay zekanın 2030 yılına kadar 15,7 trilyon dolarlık bir piyasa büyüklüğüne ulaşmasının öngörüldüğünü belirtti. Bu alanda yaşanan dönüşümün büyük bir öneme sahip olduğunu ifade eden Küçükşabanoğlu, “Son yıllarda teknoloji şirketlerinin artan gücü ve devletlerin bu şirketlerle olan ilişkileri, küresel diplomasi alanında yeni stratejilere yol açıyor” dedi. Ülkelerin yapay zekayı yalnızca ekonomik bir değer olarak değil, aynı zamanda ulusal güvenlik açısından da ele aldığını vurguladı.
Rekabetin Yayılması
ABD ve Çin merkezli teknoloji firmalarının rekabetinin giderek büyüyeceğini ifade eden Küçükşabanoğlu, “Bu rekabet ilerleyen dönemlerde başka ülkelere de sıçrayacak. Yapay zeka artık stratejik bir gereksinim olarak görülüyor” şeklinde konuştu.
Diğer Ülkelerin Yatırımları
ABD ve Çin’in önde olduğu bu yapay zeka yarışına, Birleşik Krallık, Fransa, Birleşik Arap Emirlikleri ve Singapur gibi ülkeler de yatırım yaparak katılıyor. Bu ülkelerin yaptıkları bazı önemli adımlar şunlar:
- Birleşik Krallık, yapay zeka projelerini koordine etmek amacıyla bir Yapay Zeka Ofisi kurdu.
- Birleşik Arap Emirlikleri, dünyada bir ilk olarak Yapay Zeka Bakanlığı kurdu ve Yapay Zeka Üniversitesi açtı.
- Singapur, 40 yaş üstü çalışanlara ücretsiz yapay zeka eğitimi vererek bu alanda insan kaynağı yetiştirmeyi amaçlıyor.
- Fransa, 2024-2030 savunma bütçesinden yapay zeka projelerine 2 milyar Euro ayırdı ve ilk Yapay Zeka Bakanı’nı atadı.
Türkiye’nin Potansiyeli
Küçükşabanoğlu, Türkiye’nin yapay zeka rekabetinde geride kalmaması için stratejik ve köklü adımlar atması gerektiğini belirtti. Türkiye’den çıkan ve 1 milyar dolar değerini aşan 7 şirketin bulunduğunu hatırlatan Küçükşabanoğlu, yapay zeka yatırımlarının artırılması gerektiğini söyledi: “Özellikle ülkemizde yaşayan 0-21 yaş arası gençlerin yapay zekaya ilgisi büyük bir avantaj olabilir. Bu potansiyeli girişimcilikle desteklersek, Türkiye yapay zeka liginde şu an bulunduğu 40’lı sıralardan ilk 20’ye girebilir.”
DeepSeek’in Etkisi
Türkiye Yazılımcılar Federasyonu (TÜYAFED) Genel Başkanı Mustafa Çalış, Çin’in son yıllarda yapay zeka alanındaki yatırımlarıyla dünyadaki dengeleri değiştirdiğini belirtti. Çalış, “DeepSeek’in hızlı yükselişi, ‘yapay süper zeka’ya geçiş sürecini hızlandıracak. Bu durum, sektörü dönüştürmeye devam edecek” dedi. DeepSeek modelinin 6 milyon dolardan düşük bir bütçeyle geliştirildiği iddiasının büyük ses getirdiğini ekleyen Çalış, bu rekabetin büyük çip üreticileri ve teknoloji firmaları üzerinde baskı oluşturduğunu ifade etti. Çalış, “DeepSeek’in bazı stratejik hamleleriyle küresel yapay zeka dengesini değiştirdiğini ve buna benzer farklı şirketlerin yakında ortaya çıkacağını” belirtti. Bu alandaki rekabetin giderek daha da sertleşeceğini vurguladı.
