YİD Projeleri ve Ekonomik Yükümlülükler
Son yıllarda, “Cebinizden beş kuruş çıkmayacak” denilen Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle gerçekleştirilen büyük projelere ödenen miktarlar, yapım maliyetlerini çoktan aşmış durumda. Bu durum, müteahhit şirketlerin kârlarını da katlayarak artırdı. CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, asgari ücretlilere, emeklilere ve memurlara ayrılmayan bütçenin, bu projelerin yükümlülüklerini yerine getiren müteahhitlerin cebine aktarıldığını vurguladı. Sarıgül, “Asgari ücretliye, emekliye ve memura verilmeyen bütçe, garanti ödemeleri için gidiyor. 85 milyon insanın hakkını 85 kişiye pay eden iktidar, vatandaşa sabır derken, yandaşa ise dolarla ve Euro ile büyük ödemeler yapıyor” ifadelerini kullandı.
Sarıgül, SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada, YİD projelerinin sözleşmelerinin tamamen şirketlerin talepleri doğrultusunda düzenlendiğini belirtti. “Firmaların aldıkları kredilere bile Hazine garantisi verildi. Bu da yetmiyor; geçiş ücretlerine dolar ve Euro garantileri, yolcu ve araç garantileri de sağlanıyor” dedi.
Osmangazi Köprüsü ve Çanakkale Köprüsü Ödemeleri
Bu projeler üzerinden gerçekleşen ekonomik yükümlülükleri örneklendiren Sarıgül, Osmangazi Köprüsü’nde müteahhitlere aktarılan paraları detaylandırdı:
Dört Katı Kâr
“Osmangazi Köprüsü, 1 Temmuz 2016’da hizmete açıldı ve maliyeti 1 milyar 400 milyon dolar olarak belirlendi. Şirkete, geçiş garantisi verildi. Geçtiğimiz 8.5 yıllık süreçte, tutmayan geçiş garantileri için şirkete toplamda 4 milyar 210 milyon dolar ödendi. Yani, işletmeci firma maliyetinin neredeyse 4 katı bir kâr elde etti.”
Garantinin Sadece Beşte Biri Tutuldu
Çanakkale Köprüsü’ne yapılan ödemeler hakkında da konuşan Sarıgül, “2022 yılında hizmete açılan köprünün maliyeti 1 milyar 750 milyon Euro. Bu köprü için işletmeci firmaya ödenen garanti tutarı 700 milyon Euro’yu buldu. Firma, 2034 yılına kadar işletmeye devam edecek. Geçiş ücreti ise 20 Euro’nun üzerinde belirlenmiş. Her ne kadar yapılan zamlarla sözleşmedeki ücret arasındaki fark kapatılmaya çalışılsa da, köprü için garanti edilen araç sayısının yalnızca 5’te 1’i sağlanabilmiş durumda. Bu nedenle, müteahhide milyonlarca Euro ödemeye devam edeceğiz” dedi.
