Dünya genelinde süratle büyüyen moda bölümü, bilhassa de süratli moda anlayışı, çevresel tesirleri nedeniyle sürdürülebilir kalkınma gayeleri kelam konusu olduğunda sıkça gündeme geliyor. Yapılan araştırmalara nazaran, moda sanayisinin global karbon emisyonlarındaki hissesinin yüzde 8-10 ortası olduğu biliniyor. Bu oran, memleketler arası hava ve deniz nakliyatının toplamından daha fazla. Üretim süreçlerinde kullanılan su miktarından, sentetik kumaşların tabiatta çözünmeyen yapısına kadar birçok faktör, modanın ekolojik dengesizlikteki rolünü gözler önüne seriyor. Sektörün bu önemli çevresel tesirleri, sürdürülebilir moda anlayışının gelişmesini ve etraf dostu üretim tekniklerinin yaygınlaşmasını da zarurî kılıyor.
Sektör paydaşlarının sürdürülebilirlik gayelerindeki stratejik değerinin farkındalığı da dönüşüm için kritik role sahip. Bu nedenle Sun Tekstil ile Refabric firmasına 250 bin dolarlık yatırım yapan ve üretim sürecinde dijitalleşmeye odaklanan Jimmy Key, yatırımlarını geleceğe yönelik planlamalarla hayata geçirmeyi sürdürüyor. “Sürdürülebilirlik, Jimmy Key’in marka DNA’sının en kıymetli unsurlarından biri diyen Jimmy Key Yönetim Kurulu Lideri Elvan Ulutürk, “Tasarımdan üretime, lojistikten satış sonrası hizmetlere kadar tüm süreçlerimizi sürdürülebilirlik odaklı olarak yine yapılandırıyoruz. Gezegene karşı sorumluluğumuzun şuuruyla, çevresel, toplumsal ve ekonomik boyutlarıyla sürdürülebilirliği stratejik önceliğimiz haline getirdik” dedi.
10 yıllık muhtaçlığı karşılayacak depo hazırlığı
Artan üretim hacmini karşılayabilmek gayesiyle 2023 yılında depo kapasitelerini iki katına çıkardıklarını ve İzmir’de bulunan mevcut depo için son iki yıl içerisinde 5 milyon TL fiyatında yatırım yaptıklarını belirten Ulutürk, “1,2 milyon euro fiyatındaki bütçeyle hayata geçirdiğimiz RFID geçiş projesi yatırımlarımız ortasında ön plana çıkıyor. Tüm mağazalarımızda ve depo süreçlerimizde RFID teknolojisine geçiş sürecimiz devam ediyor. Ayrıyeten el terminalleri tedarik ederek teknolojik altyapımızı güçlendirdik ve operasyonel verimliliğimizi artırdık. 2025 yılı sonuna kadar, önümüzdeki 10 yıllık ihtiyacımızı karşılayacak yeni depo yatırımlarımızı hayata geçirmeyi planlıyoruz. Halihazırda İzmir’deki merkez depomuzdan yürütülen operasyonlarımız, yeni yatırımla birlikte mevcut kapasitemizin 5 katına çıkmasıyla daha güçlü bir yapıya kavuşacaktır” dedi.
Yapay Zekâ takviyeli dijital teknolojilerin sürdürülebilir gelecekte ehemmiyetinin giderecek artacağını düşündüklerini de belirten Ulutürk, “Yapay zekâ, koleksiyon planlamasından talep kestirimine kadar birçok alanda daha az kaynakla daha verimli üretim yapılmasını sağlıyor. Dijital dönüşüm, kaynak tüketimini minimize etmenin ve atık üretimini azaltmanın anahtarı. Kesimin en önemli sorunlarından biri maliyet artışları. Bu bahiste da yapay zekânın katkı sağlayacağına inanıyorum” diye konuştu.
Ekoten ile suyun %90’ı geri dönüşüyor
Sürdürürebilir metodlarla üretilmiş Keten, Tencel, Lenzing viskon üzere iplikler kullanmaya ihtimam gösterdiklerini ve temel proseslerin sürdürülebilirliğine kıymet verdiklerini söyleyen Ulutürk, “Ayrıca su tüketimini azaltmaya yönelik çalışmalar kapsamında 2025 yaz dönemi koleksiyonunda Avrupa keten kumaşları ile üretilen eserlere yer verdik. Avrupa keten kumaşları, Avrupa’nın garanti altına alınmış doğal yağmur suyu ile sulama yapılan tarlarından elde edilen elyaflardan üretiliyor. Bu tarlalarda GDO’suz tohumlarla pestisit ve yaprak dökücü kimyasallar kullanılmadan üretim yapılıyor. Bunun dışında Jimmy Key’nin ana şirketi Sun Dokumacılığın bir başka iştiraki olan ana kumaş tedarikçimiz Ekoten 2 sene evvel bir startup ile yaptığı ortak bir proje sayesinde kullandığı suyun yüzde 90’nını geri dönüştürüyor” diye konuştu.
Koleksiyonlar, numune üretim yapılmadan belirleniyor
Refabric ile gerçekleştirdikleri iş birliği sayesinde tasarım süreçlerinde numune üretimi yapmadan koleksiyonlara dijital ortamlara karar vermeye başladıklarını söyleyen Jimmy Key Başkanı Elvan Ulutürk, “Üretim sürecindeki atıkları minimize eden bu dijital tahlil, daha az güç ve kaynakla üretim yapılmasına imkan tanıyor. Ayrıyeten fotoğraf çekim süreçlerimizde de yapay zeka uygulamalarını kullanmaya başladık. Bu güçlü iştirak sayesinde maliyetlerde yüzde 80’e varan verimlilik sağladık” biçiminde konuştu.
Cironun %1.15’i Ar-Ge’ye ayrılıyor
2024 yılı cirosunun yüzde 1.15’ini Ar-Ge harcamalarına ayrıldığı bilgisini veren Jimmy Key Yönetim Kurulu Lideri Elvan Ulutürk, “Ana tedarikçimiz olan Sun Dokumacılık Ar-Ge Merkezi farklı disiplinlerden gelen 30 kişilik araştırmacı takımı ile faaliyet gösteriyor. 2024 yılında 410 Ar-Ge projesini tamamladık. Sun Şirketler Grubu’nun potansiyel yeni yatırımları için uygun pazarları belirliyor ve gerekli teknolojik altyapıyı oluşturuyoruz. Yapay zeka dayanaklı karar takviye sistemleri, yapay zeka teknolojilerinin üretimi, lojistik operasyonlarında kullanımı ve üretken yapay zeka uygulamaları üzerine pek çok Ar-Ge çalışmamız devam ediyor” dedi.
Döngüsel iktisat benimseniyor
Jimmy Key’de döngüsel iktisat yaklaşımının benimsendiğinin altını çizen Jimmy Key Yönetim Kurulu Lideri Elvan Ulutürk, “İade edilen yahut satılmayan eserleri dönemsel olarak elden geçirip tekrar satılabilir hale getirerek satışa sunuyor ya da özel indirim programlarıyla tekrar değerlendirmeye alıyoruz. Böylelikle atık oluşumunu en aza indiriyoruz. Ayrıyeten Nivogo firması ile yaptığımız iş birliği ile depolarımızda atıl durumda bekleyen eserleri yenileme merkezlerinde elden geçirerek Nivogo mağazalarında yeni sahiplerine ulaştırıyoruz” sözlerini kullandı.
