İndirimli fiyat turiste değerli, yerliye fırsat oldu

Türkiye son yıllarda perakende fiyatları doruğa oynuyor. Ma­ğazalar yaz devrinde tabe­lalarında ‘indirimin indiri­mini’ gösterse de artık alış­veriş yapmak Avrupa’dan bile değerli hale geldi. Etiket­lerdeki bu yükseliş yerlile­rin yanında artık turistlerin de dikkatini çekmeye başla­dı.

Avrupa’dan daha kıymetli olmaya başlayan Türkiye’de turistler de alışverişi kesti. Tablo bu türlü olunca turiste satışı büyük ölçüde daralan markalı perakende, yılın birinci yarısında ciroya katkıyı in­dirim kampanyalarıyla yer­li müşteriden almaya çalıştı. Ancak indirim kampanyala­rına karşın satışlarda gerçek olarak düşüş devam etti.

Cironun yüzde 53’ü indirim kampanyasından geldi

Çatısı altındaki 518 marka ile besin dışı perakende sek­törünün en değerli temsilci­si olan Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) üyeleri ortasında gerçekleştirdiği ha­ziran ayı anketinin sonuçları açıklandı.

Anketle markala­rın birinci yarı performanslarını da ölçümlediklerini belirten BMD Başkanı Sinan Öncel, şunları söyledi: “Haziran an­ketimizde üyelerimize kam­panyalı satışların yılın birinci ya­rısındaki toplam cirolarının içindeki hissesini sorduk. Üye­lerimizin yüzde 53’ü, ciro­nun en az yüzde 40 ve üzeri­ni indirimli satışlardan elde ettiğini bildirdi. Yani besin dı­şı markalı perakende, nakit akışını yılın birinci yarısında in­dirimli satışlarla döndürme­ye çalıştı.”

İndirim kampanyaları­na karşın turist için cazi­beyi kaybettiklerini söyle­yen Sinan Öncel, “Ülkemizin turistler için alışveriş cazi­besini kaybetmesi ve yerli müşterinin alım gücündeki daralma nedeniyle satışlar­da gerçek olarak düşüş devam ediyor.

Merkez Bankası’nın bilgilerinde de anketimize paralel bir tablo ortaya çıkı­yor. BMD üyelerinin yaklaşık yüzde 50’sini giysi ve ayak­kabı markaları oluşturuyor. Merkez Bankası datalarına nazaran, giysi ve ayakkabıda iş­lem adedinin bu yılın birinci ya­rısında geçen yıla nazaran daral­dığı görülüyor. Daha çok enf­lasyondan kaynaklanan ciro artışı ise yıllık TÜFE’nin al­tında kalıyor.

Nakit akışı­nı devam ettirmek isteyen üyelerimizin, kârlılığı ikinci planda bırakarak bu sıkıntı dö­nemi atlatmaya çalışmaları­na karşın adet satışları ve ci­rolar, perakendede soğuma­nın devam ettiğini gösteriyor. Biz indirim kampanyalarının yanı sıra verimliliği artıracak tedbirleri de devreye alıyo­ruz. Lakin kan kaybının daha da büyümemesi için iktisat idaresinin de bilhassa ki­ra ve hammadde başta olmak üzere maliyetleri düşürecek siyasetlerle takviye vermesi­ni bekliyoruz” diye konuştu.

“Büyük erozyon devam ediyor”

Sinan Öncel, iç pazarın ya­nı sıra bilhassa hazır giysi ve ayakkabıda ihracatın gerile­mesine paralel olarak binlerce firma kapandığı ya da kapasi­tesini düşürdüğü için istihda­mın da daraldığının altını çiz­di. Öncel, “Son 2,5 yılda hazır giyside yüzde 25, ayakkabı­da yüzde 30’un üzerinde istih­dam kaybı bulunuyor. Özetle söylemem gerekirse hazır gi­yim ve ayakkabıda büyük bir erozyon devam ediyor” dedi.

Menüler internet ortamında yayınlanacak

Ticaret Bakanlığınca, lokanta, restoran ve kafelerde sunulan hizmet fiyatlarının tüketiciler tarafından kolay kolay karşılaştırılması için işletmelerin fiyat listelerinin internet ortamında yayınlanmasını sağlayacak bir sistem kurulması öngörülüyor.

Bakanlıktan yapılan açıklamada, perakende olarak satışa sunulan mal ve hizmetlere ilişkin fiyat etiketleri, tarife ve fiyat listelerine ait konuların Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Fiyat Etiketi Yönetmeliği ile düzenlendiği belirtildi. Açıklamada, hazırlanan yönetmelik taslağının görüşe açıldığı aktarılarak, “Satıcı tarafından tüketici huzurunda tartılarak satılan eserlerin ambalaj tartılarına ait daranın alınması zarurî olacak.

Bir ahilik geleneği olan ‘ölçü ve tartıda doğruluk’ unsuru temel alınarak satıcı tarafından tüketicinin talebi uyarınca tartılarak satışa sunulan eserlerin tartımı esnasında dara alınacak, yani ambalaj yükü düşülecek. Böylelikle, tüketicilerin satın aldığı eserlerin net ölçüsü üzerinden ödeme yapması sağlanarak ekonomik çıkarlarını hami bir tedbir alınmıştır” sözlerine yer verildi.

Karekod ile de fiyatlar gösterilecek

Yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerindeki masalarda menü ile fiyat listelerinin tüketicilere karekod ile de gösterilebileceğine işaret edilen açıklamada, şu değerlendirmede bulunuldu: “Lokanta, restoran, kafe, pastane ve gibisi yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerinde 1 Ocak 2024’te başlatılan kapı önünde ve masa üstlerinde fiziki menü listesi ve fiyat listesi sunulması uygulamasının yanı sıra bu listelere bundan bu türlü masa üstünde karekod kullanımı ile de ulaşılmasının önü açılarak, hem tüketiciler hem işletmeler açısından kolaylık getirilmiştir.”

Açıklamada, kriterleri, Bakanlıkça belirlenen yiyecek ve içecek hizmeti sunulan iş yerlerinin, fiyat listelerini bir sisteme aktaracağı belirtilerek, “Lokanta, restoran, kafe üzere işletmelerde sunulan hizmet fiyatlarının tüketiciler tarafından basitçe karşılaştırılması ismine, kelam konusu işletmelerin fiyat listelerinin internet ortamında yayınlanmasını sağlayacak bir sistem kurulması hedeflenmektedir” tabirleri kullanıldı.