Avrupa Merkez Bankası’nın Kredi Anketi Raporu Yayımlandı
Avrupa Merkez Bankası (ECB), Euro Bölgesi’ndeki 155 bankanın katılımıyla gerçekleştirilen “Banka Kredi Anketi” sonuçlarını açıkladı. Rapora göre, 2024’ün son çeyreğinde, devam eden ekonomik zayıflamanın etkisiyle bankaların şirketlere yönelik kredi koşullarını sıkılaştırdığı ve yılın ilk çeyreğinde bu sıkılaştırmanın daha da artacağı belirtildi.
En Belirgin Sıkılaştırma
Rapor, Euro Bölgesi’nde bankaların son çeyrekte firmalara kredi şartlarını sıkılaştırırken, hane halkına yönelik konut kredi şartlarını da değiştirdiğini ortaya koyuyor. Bu yılın ilk çeyreğinde konut kredilerine yönelik şartların daha da sıkılaşması bekleniyor. ECB, sıkılaşmanın nedenlerini şu şekilde açıkladı:
- 2023’ün üçüncü çeyreğinden bu yana en belirgin net sıkılaştırma.
- Ekonomik görünümle ilgili algılanan risklerin artması.
- Bankaların risk toleransının azalması.
Bu durum, özellikle siyasi belirsizliğin arttığı bir ortamda Almanya ve Fransa’daki bankalardan kaynaklanırken, İtalya’da kredi standartlarının gevşediği gözlemleniyor.
Şirketlerin Kredi Talebi Zayıf Kaldı
Rapor, geçen yılın son çeyreğinde bankaların konut kredi koşullarını değiştirmediğini ve yılın ilk çeyreğinde bu kredilere talebin artmasının yanı sıra kredi koşullarında hafif bir sıkılaştırma beklediğini ortaya koyuyor. ECB’nin bulgularına göre, genel olarak şirketlerin kredi talebi 2024’ün son çeyreğinde zayıf kalmaya devam etti. Bu durum, özellikle sanayi gibi yatırım yoğun sektörlerde devam eden zayıf ekonomik durumu yansıtıyor. Ayrıca, şirketlerin kredi talebinin mevcut ilk çeyrekte büyük ölçüde değişmeden kalması da öngörülüyor.
Trump Etkisi Üzerine Değerlendirmeler
Hamburg Ticaret Bankası Başekonomisti Cyrus de la Rubia, durumu değerlendirirken “Trump etkisi”ne dikkat çekiyor. De la Rubia, “Euro Bölgesi bankaları kredi verme konusunda açıkça daha temkinli hale geliyor. Bu kısmen, algılanan riski artıran ve ekonomik görünümü bulanıklaştıran Trump etkisinden kaynaklanıyor olabilir” diyor.
Kredi Talebi Hâlâ İhtiyatlı Bir Şekilde Genişliyor
ING Bank Euro Bölgesi kıdemli ekonomistlerinden Bert Colijn, küresel risklere ilişkin endişelerin arttığını vurgulayarak, “Küresel risklere dair artan kaygılar nedeniyle şirketler için kredi koşulları sıkılaştı. Ancak kredi talebi hâlâ ihtiyatlı bir şekilde genişliyor. Sonuç olarak, önümüzdeki aylarda yatırımlarda anlamlı bir artış beklemek için fırsatlar oldukça sınırlı. Mevcut yatırım koşulları ise oldukça cazip değil. Bu durum, imalat sektöründeki düşük kapasite kullanım oranları ve ekonomik belirsizlik nedeniyle Euro Bölgesi’ndeki kısa vadeli yatırım potansiyeli üzerinde baskı oluşturmaya devam ediyor” şeklinde konuştu.
ECB’nin Faiz Kararı Beklentisi
Diğer yandan, 30 Ocak’ta gerçekleştirilecek ECB’nin para politikası kurulu toplantısı yatırımcıların gündeminde önemli bir yer tutuyor. ECB, 12 Aralık’ta piyasa beklentilerine paralel olarak zayıflayan ekonomiye karşı dördüncü faiz indirimine giderek üç temel politika faizini 25 baz puan düşürmüştü. Banka, mevduat faiz oranını yüzde 3,25’ten 3’e indirmişti. ECB’nin bir sonraki faiz toplantısının 30 Ocak’ta yapılması bekleniyor ve piyasalar bu toplantıda 25 baz puanlık bir faiz indirimine daha hazırlandığını öngörüyor. Euro Bölgesi’nde, kasım ayında yüzde 2,2 olarak açıklanan yıllık enflasyon, aralık ayında yüzde 2,4 seviyesine yükselmişti. ECB, Euro Bölgesi’ndeki enflasyon oranının yılın ilk yarısında hedeflediği yüzde 2 seviyesine ineceğini öngörüyor.