Trump’ın Genişleme Hayalleri: Grönland ve Panama Kanalı
ABD’nin 45. başkanı Donald Trump, başkanlık koltuğuna oturmadan önceki dönemde genişleme söylemleriyle gündemi bir hayli meşgul etti. 20 Ocak’ta görevi devralacak olan Trump, Panama Kanalı’nın yeniden ABD kontrolüne geçirilmesi, Grönland’ın satın alınması ve Kanada’nın 51. eyalet olarak kabul edilmesi gibi iddialarla dikkat çekti. Bu açıklamalar, uluslararası arenada çeşitli tepkilere yol açtı.
“Grönland Satılık Değil!”
Grönland Başbakanı Mute Bourup Egede, Trump’ın bu iddialarına sert bir yanıt vererek, “Grönland, Grönland halkına aittir. Biz satılık değiliz ve asla satılık olmayacağız. Uzun süredir devam eden özgürlük mücadelemizi kaybetmeyeceğiz” ifadelerini kullandı. Trump, 23 Aralık’ta Truth Social hesabından yaptığı bir paylaşımda, Grönland’ın ABD kontrolünde olması gerektiğini vurguladı ve adanın mülkiyetinin “mutlak bir zorunluluk” olduğunu belirtti.
Grönland’ın Stratejik Önemi
ABD, Soğuk Savaş döneminde Grönland’a önemli yatırımlar yaparak askeri üsler kurdu ve bölgedeki varlığını güçlendirdi. Ada, özellikle Pituffik Uzay Üssü ile dikkat çekiyor; bu üs, ABD ordusuna füze savunması ve uzay gözetleme görevleri için stratejik bir konum sunuyor. Ayrıca Grönland, zengin doğal kaynakları ile de ön plana çıkıyor. Adanın sahip olduğu mineraller, nadir toprak metalleri ve petrol rezervleri, bölgeyi uluslararası arenada cazip hale getiriyor. Trump, Grönland’ı ABD’nin ulusal güvenlik hedefleri açısından kritik bir alan olarak değerlendiriyor. Bu kaynakların, özellikle elektronik, yenilenebilir enerji ve elektrikli araçlar için gerekli minerallerin temininde önemli bir rol oynadığına dikkat çekiyor.
Yüksek Değerli Doğal Kaynaklar
Grönland, önemli uranyum, altın, çinko ve diğer kritik malzeme rezervlerine sahip. ABD ise nadir toprak mineralleri konusunda Çin’e olan bağımlılığını azaltma çabası içinde. Bu durum, Grönland’ın stratejik değerini daha da artırıyor.
2019’da Yine Gündeme Gelmişti
Trump, göreve geldiği ilk dönemde de Danimarka’dan Grönland’ı satın alma isteğini dile getirmişti. 2019 yılında yaptığı bu teklif, Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen tarafından “saçma” olarak nitelendirilerek reddedilmişti. Ancak Trump’ın bu tür söylemleri, Grönland ve ABD ilişkilerini her zaman sıcak tutuyor.
Grönland’ın Yönetimi
Grönland, Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olarak bilinmektedir. Ada, 18. yüzyılın başlarından 1979 yılına kadar Danimarka tarafından yönetilmiştir. Günümüzde ise Danimarka ulusal hükümetinin açıklamalarına göre, yerel konularda büyük ölçüde kendi kendini yönetme yetisine sahiptir.