Tüketiciyi Koruma Önlemleri 2024’te Artıyor
Geçtiğimiz günlerde bakanlık tarafından yapılan açıklamada, 2024 yılında tüketici mağduriyetinin önlenmesi için denetimlerin artırılacağı belirtildi. Tüketicilerin sağlık ve güvenliğinin yanı sıra ekonomik çıkarlarının korunması amacıyla, finansal işlemlerden mesafeli sözleşmelere kadar birçok alanda 283 bin 131 firma üzerinde denetimler gerçekleştirildi.
Bu denetimlerin sonucunda, toplamda 4 milyar 377 milyon lira tutarında idari para cezası uygulandı. Ayrıca, tüketicilerin zayıf tarafını oluşturan sözleşmelerde daha etkin bir koruma sağlamak ve mağduriyetleri engellemek amacıyla 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’da önemli değişiklikler yapıldı.
Rekabeti Artıran Yeni Düzenlemeler
- Rekabet Kurulu’na aldatıcı ve yanıltıcı reklamlara karşı etkin bir mücadele yürütmesi için erişim engeli yetkisi tanındı.
- Satıştan kaçınma ve satış sonrası hizmetlere ilişkin cezalarda caydırıcılığın sağlanabilmesi için ceza tutarları artırıldı.
- Tüketicilere kredi sözleşmelerini dijital ortamlarda da gerçekleştirme imkanı sunuldu.
- Ayrıca, Reklam Kurulu’na aldatıcı reklamlarda caydırıcılık ve orantılılık ilkesinin sağlanması amacıyla cezaları 10 katına kadar artırma yetkisi verildi.
- Yargının iş yükünü azaltmak ve kamu alacaklarının tahsilini hızlandırmak amacıyla Reklam Kurulu cezaları uzlaşma kapsamına alındı.
Doğrudan Satış Sektöründe Yenilikler
Türkiye’deki ekonomik büyüklüğü 550 milyon dolar olan ve büyük çoğunluğunu kadınların oluşturduğu 2 milyondan fazla kişinin doğrudan satıcı olarak faaliyet gösterdiği doğrudan satış sektörü de düzenlendi. Böylece Türkiye, Avrupa Birliği’ne (AB) göre doğrudan satışları özel olarak düzenleyen ilk ülke konumuna geldi.
Fiyat Etiketi Yönetmeliği’nde Değişiklikler
Lokanta, restoran, kafe, pastane gibi yiyecek ve içecek hizmeti sunan işletmelerde, tarife ve fiyat listelerinin iş yerinin giriş kapısının önüne ve servis edilen masaların üstüne tüketicilerin kolayca görebileceği ve okuyabileceği şekilde asılması zorunlu hale getirildi. Bu düzenlemeyle, tüketicilerin önceden ve doğru bir şekilde bilgilendirilmesi hedefleniyor.
Ayrıca, mesafeli satışlarda gerçekleşen iade işlemlerindeki kargo ücretlerine ilişkin düzenlemelerin yürürlüğü bir yıl ertelendi. Bu kapsamda, cayma hakkının kullanılabileceği mal ve hizmetlere ilişkin sınırlamalar ve iade masraflarının sözleşmeyle tüketici tarafından karşılanabileceğine dair hükümler 1 Ocak 2026’da yürürlüğe girecek.
Yenilenmiş Ürünlerin Yaygınlaşması
Yenilenmiş Ürünlerin Satışı Hakkında Yönetmelik’te yapılan değişikliklerle, yenilenmiş ürünlerin ülke genelinde yaygınlaşmasına yönelik yeni düzenlemeler hayata geçirildi. Yenileme merkezlerine, şubelerinin yanı sıra yenileme yetkisi verecekleri TSE hizmet yeterlilik belgesine sahip ticari işletmeler aracılığıyla da yenileme faaliyeti yürütme imkanı tanındı.
Mevzuata aykırı işlem yapan yenileme merkezlerinin yetki belgesinin askıya alınması gibi önemli hükümler de getirildi. Bunun yanı sıra, cep telefonu gibi elektronik kimlik bilgisine sahip kullanılmış ürünlere dair bilgilerin Bakanlık tarafından oluşturulacak sisteme kaydedilmesi zorunlu hale geldi.
Kapıdan Satış Düzenlemeleri
İş Yeri Dışında Kurulan Sözleşmeler Yönetmeliği’nde yapılan değişikliklerle, “kapıdan satış” olarak bilinen satış yönteminde tüketicilerin lehine yeni düzenlemeler yapıldı. Böylece, iş yeri dışında kurulan sözleşmelerde tüketicilerin cayma hakkını kullanması daha da kolaylaştırıldı. Ayrıca, satıcı ve sağlayıcıların yetki belgesi başvuruları ve iptali daha sıkı kurallara bağlandı.
