Norveç Varlık Fonu’nun Türkiye Yatırımları
Norveç’in en büyük varlık fonu olan Norges Bank tarafından yönetilen Norveç Varlık Fonu, 2022 yılında çeşitli sektörlerde faaliyet gösteren 44 şirketin hisselerini satın almak için önemli bir miktar yatırım gerçekleştirdi. Fon, Türk şirketlerine toplamda 1 milyar 573 milyon 659 bin dolar değerinde bir yatırım yaparak, Türkiye’deki varlığını artırdı. Bu yatırımın içerisinde Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (Tüpraş) ve Astor Enerji gibi önemli enerji şirketlerinin hisseleri de bulunuyor. Bu iki şirketten elde edilen ortaklık hisse değeri ise yaklaşık 90 milyon dolar olarak belirlendi.
En Büyük Yatırım Koç Holding’e Yapıldı
Norveç Varlık Fonu’nun Türkiye’deki yatırımlarında en büyük pay, Koç Holding AŞ’ye ayrıldı. Fon, Koç Holding’in yüzde 0,90 hissesine sahip olarak, bu şirketteki toplam yatırımını yaklaşık 115,6 milyon dolara ulaştırdı. Ayrıca, fonun diğer önemli yatırımları arasında:
- Akbank hisseleri: 113 milyon 539 bin dolar
- BİM Birleşik Mağazalar AŞ hisseleri: 111 milyon 381 bin dolar
- Türk Hava Yolları hisseleri: 82 milyon 960 bin dolar
- Turkcell hisseleri: 77 milyon 420 bin dolar
Fonun Türkiye portföyündeki en büyük hisse payı ise yüzde 3,10 ile MLP Sağlık Hizmetleri AŞ’ye aittir. Bu şirkete yapılan yatırım miktarı 63 milyon 971 bin dolara ulaşmıştır. MLP Sağlık Hizmetleri AŞ’yi, yüzde 3’erlik paylarla Aksa Akrilik Kimya Sanayisi ve İş Yatırım takip etmektedir. Bu iki şirketin hisse senetlerine yapılan toplam yatırımlar sırasıyla 42 milyon 644 bin dolar ve 62 milyon 308 bin dolardır.
Fon, 2024’te 63 Ülkede Yatırım Yaptı
Norveç Varlık Fonu, 2001 yılından bu yana Türkiye’de küçük yatırımlar yapmaktadır. Ancak, 2008 yılından itibaren Türk şirketlerine yönelik hisse senedi yatırımlarını önemli ölçüde artırmıştır. 1990 yılından bu yana ülkenin petrol ve doğal gaz üretiminden elde edilen gelirlerle, yabancı ülkelerde hisse senetleri, tahviller ve emlak yatırımları yapmaktadır. Norveç hükümeti, bu fonun gelirlerinin yalnızca küçük bir kısmını kullanabilirken, geri kalan kısmı gelecek nesiller için biriktirilmektedir.
Geçen yıl, Norveç Varlık Fonu, 63 ülkede toplam 8 bin 659 firmaya yatırım yapmıştır. Son yıllarda, özellikle yenilenebilir enerji projelerine yoğun bir ilgi göstermektedir. Fonun 31 Aralık 2024 itibarıyla piyasa değeri 19 trilyon 755 milyar Norveç kronu (yaklaşık 1 trilyon 744 milyar dolar) olarak kaydedilmiştir. Türkiye’de ulaşım, kimya, otomotiv, yazılım ve çelik sektörlerinde faaliyet gösteren büyük şirketlerin hisseleriyle de ilgilenmektedir.
Fon, Türkiye için 2021 yılında 485 milyon dolar olan yatırımlarını 2022’de 1,2 milyar dolara, 2023’te ise 1,3 milyar dolara kadar yükseltmiştir. 2023 yılında yapılan 1 milyar 573 milyon 659 bin dolarlık yatırım, Norveç Varlık Fonu’nun Türkiye’ye şimdiye kadar gerçekleştirdiği en büyük yatırım miktarı olmuştur. Ayrıca, fon, geçen yıl 222 milyar dolarla rekor yıllık kar elde ederek, kron bazında şimdiye kadarki en yüksek yıllık kazancını bildirmiştir. Bu karlılığın arkasında ise ABD teknoloji hisselerindeki büyük bir “ralli” olduğu kaydedilmiştir.
