Şi Jinping, Donald Trump’ın Yemin Törenine Katılmayacak
Çin Dışişleri Bakanlığı, Çin Devlet Başkanı Şi Jinping’in, ABD Başkanı seçilen Donald Trump’ın 20 Ocak Pazartesi günü gerçekleşecek yemin törenine katılmayacağını açıkladı. Bunun yerine, Şi Jinping, yemin törenine Başkan Yardımcısı Han Zheng’i göndermeyi tercih etti. Cuma günü yapılan açıklamada, ismi belirtilmeyen bir bakanlık sözcüsü, Han’ın katılımını doğruladı ve Çin’in ABD ile “istikrarlı, sağlıklı ve sürdürülebilir bir ilişki” kurma arzusunu vurguladı. Ayrıca, iki ülkenin birbirleriyle uyum içinde çalışabilmesi için yeni Amerikan hükümetiyle iş birliği yapmaya hazır olduklarını belirtti.
Bu karar, Pekin’in kim göndereceği konusundaki belirsizlikleri ortadan kaldırdı. Aralık ayında, ABD merkezli CBS kanalı, Trump’ın Şi Jinping’i yemin törenine davet ettiğini bildirmişti. Bu durum, tarihsel olarak alışılmadık bir gelişme olarak değerlendiriliyor ve genelde böyle bir davetin gerçekleşmesi pek olası görünmüyordu.
Törenlerin Geleneksel Yapısı
ABD başkanlık yemin törenleri genellikle büyükelçiler, Amerikalı milletvekilleri ve halk tarafından izleniyor. Dışişleri Bakanlığı’nın 1874 yılına kadar uzanan kayıtlarına göre, en az bir asırdır hiçbir yabancı devlet başkanı bu törenlere katılmamıştı. Ancak Trump’ın ikinci yemin töreninin bu geleneği bozabileceğine dair bazı işaretler var. Örneğin, Japonya Dışişleri Bakanı Takeshi Iwaya gibi bazı üst düzey yetkililerin de törene katılacaklarını duyurması dikkat çekici.
İş Dünyasından Önemli İsimler
Ayrıca, Meta Platform Inc.’in CEO’su Mark Zuckerberg ve Çinli sosyal medya uygulaması TikTok’un Singapurlu CEO’su Shou Chew gibi önemli teknoloji şirketlerinin liderlerinin de törene katılacağı belirtildi. Han Zheng’in katılımı, muhtemelen yeni yönetime bir zeytin dalı olarak yorumlanacak. Son yıllarda Pekin ve Washington arasındaki ilişkiler, ticaret konularında gerginlikler yaşadı ve bu durumun önümüzdeki yıllarda daha da kötüleşebileceği öngörülüyor. Trump, seçim kampanyası sırasında Çin mallarına %60’a kadar gümrük vergisi koyma tehdidinde bulunmuştu.
Tayvan’ın Katılımı Önemle İzlenecek
Çin, ayrıca yemin törenine Tayvan’dan kimlerin katılacağını dikkatle takip edecek. Tayvan’ın hassas statüsü nedeniyle, Pekin, özerk adayı kendi topraklarının bir parçası olarak görüyor. Bu nedenle, bu tür etkinliklerde genellikle merkezi hükümetten yetkililer yerine milletvekilleri veya belediye başkanları temsil ediliyor. Bu sefer, Tayvan, hem iktidar hem de muhalefet partilerinden sekiz milletvekilinden oluşan bir grup gönderecek. Yasama Sözcüsü Han Kuo-yu’nun liderliğindeki bu grup, Tayvan’ı temsil etmek üzere yemin töreninde yer alacak.