Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD), 2024 yılına dair İnşaat Malzemesi Sanayi Dış Ticaret Endeksi’ni açıkladı. Bu rapora göre, inşaat malzemesi ihracatı, geçen yılın seviyelerinin sınırlı bir şekilde altında kalmış durumda. 2024’te ihracat, pazarın durgunluğu, ABD dolarının güçlenmesi, emtia fiyatlarındaki düşüşler, jeopolitik gelişmeler ve Türk lirasındaki değerlenme gibi faktörlerden olumsuz etkilenmiştir. Tüm bu etkenler göz önünde bulundurulduğunda, 2024 yılı genelinde inşaat malzemesi sanayi ihracatının 29,03 milyar dolar olarak gerçekleştiği belirtiliyor.
2024’te toplam ihracat, 2023 yılına kıyasla değer olarak %0,5 azalırken, miktar olarak %1,2 artarak 45,88 milyon tona çıkmıştır. Yıllıklandırılmış ortalama ihracat birim fiyatı ise 0,63 dolar/kg olarak kaydedilmiştir.
Aralık Ayında İhracatta Artış
2024 yılının Aralık ayında, inşaat malzemesi ihracatı miktar ve değer olarak yükseliş göstermiş, ancak birim fiyatlarda bir düşüş yaşanmıştır. Geçen yılın Aralık ayına göre de ihracat artışı gözlemlenmiştir. Raporda, Türk lirasındaki değerlenmenin ihracatı zorlaştırdığına dikkat çekilmiştir.
2024 yılı Aralık ayında ihracat, Kasım ayına göre 70 milyon dolar artarak 2,56 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. Bu sonuçla birlikte, Aralık ayında ihracat değer olarak geçen yılın aynı ayına göre %5,6 artış göstermiştir. İhracat miktarı ise 390 bin ton artarak 4,04 milyon tona ulaşmıştır. Ayrıca, 2024 yılı Aralık ayında ortalama ihracat birim fiyatı geçen yılın aynı ayına göre değişiklik göstermemiş ve 0,63 dolar/kg seviyesinde kalmıştır. Ancak, birim fiyatlar bir önceki Kasım ayına göre önemli ölçüde düşmüştür.
İthalat 1 Milyar Doların Altında
Türkiye İMSAD’ın verilerine göre, 2024 Aralık ayında inşaat malzemesi sanayi ithalatı 932 milyon dolar olarak kaydedilmiştir. Bu rakam, geçen yılın Aralık ayına göre %9,5 artış göstermektedir. Bununla birlikte, ithalat son beş aydır 1 milyar doların altında kalmıştır. 2024 yılı Aralık ayında inşaat malzemesi sanayi ithalatı miktarı ise 318 bin 578 ton olarak gerçekleşmiştir.
Aylık ithalatın miktar olarak artış gösterdiği belirtilirken, inşaat malzemesi sanayi ortalama yıllık ithalat birim fiyatı ise 2024 yılının Aralık ayında bir önceki aya göre düşüş göstererek 2,93 dolar/kg olmuştur. 2024 yılında inşaat malzemesi sanayi ithalatı, 2023 yılına göre %0,3 azalarak 11,31 milyar dolara gerilemiştir. İthalat miktarı ise bir önceki yıla göre %13,7 azalarak 3,71 milyon tona düşmüştür. Yıllık ortalama ithalat birim fiyatı ise geçen yıla göre %14,6 artarak 3,06 dolar/kg olmuştur.
Alt Ürün Gruplarında Pozitif Performans
Rapor, inşaat malzemesi sanayisindeki alt sektörlerin 2024 yılı Aralık ayında miktar ve değer açısından çoğunlukla pozitif performans gösterdiğini ortaya koymaktadır. Ancak, ihracat pazarlarındaki durgunluk, inşaat malzemesi sanayisindeki alt sektörleri farklı şekillerde etkilemiştir. Endeks verilerine göre, 2024 yılı Aralık ayında sekiz alt ürün grubunun beşinde ortalama ihracat birim fiyatlarının 2023 yılı Aralık ayına göre yükseldiği gözlemlenmiştir. Üç alt ürün grubunda ise bir düşüş yaşanmıştır.
- Mineral, taş ve toprak ürünlerinin ortalama ihracat birim fiyatı %1,4 arttı.
- Demir çelik ürünlerin ortalama ihracat birim fiyatları %2,8 düştü.
- Metal bazlı ürünlerin fiyatları %3,9 yükseldi.
- Kimyasal bazlı ürünlerde ortalama ihracat birim fiyatı %4,3 arttı.
- Elektrik malzemesi ve teçhizatların ortalama ihracat birim fiyatı %4,7 oranında yükseldi.
2024 yılı Aralık ayında sekiz alt ürün grubunun yedisinin ihracat miktarında, 2023 yılı Aralık ayına göre artış gerçekleşmiştir. Bu dönemde demir çelik ürünlerde ihracat miktarı %11,2 oranında yükselmiştir. Ağaç ve ahşap ürünlerinde %7,5, mineral, taş ve toprak ürünlerinde %3,7, kimyasal bazlı ürünlerde ise %3,1 oranında artış kaydedilmiştir.
Rapor ayrıca, 2024 Aralık ayında sekiz alt ürün grubunun altısında ihracatın değer olarak geçen yılın Aralık ayına göre arttığını göstermektedir. Bu artışta, miktar ve birim fiyatlarındaki yükselişin belirleyici olduğu vurgulanmaktadır. Örneğin, demir çelik ürünlerinde %8,1, elektrik malzemesi ve teçhizatlarında %7,0 değer artışı yaşanmıştır. Ancak, metal bazlı ürünlerde %2,9, prefabrik yapılarda ise %1,8 azalma kaydedilmiştir. Mineral, taş ve toprak ürünlerinde %5,1, kimyasal bazlı ürünlerde ise %7,5’lik ihracat değer artışı yaşanmıştır.
