Endüstrici dönüşüm için yatırım odaklı ‘Eximbank’ istiyor

Recep ERÇİN

Züccaciyeciler Derneği (ZÜC­DER) seçimleri nisan ayın­da yapılacak. Mevcut Lider Mesut Öksüz üçüncü kere adaylığını açıkladı. İki devir kuralını kurucu­su olduğu EVSİD’de (Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçı­ları Derneği) uygulayarak geçen dö­nem vazifesinden ayrılan Qlux İdeas Genel Müdürü Burak Önder, ZÜC­DER için adaylığını açıkladı.

Halen Türk Plastik Sanayicileri Araştır­ma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PA­GEV) Lider Yardımcılığı görevi­ni yürüten Lider, bir periyot Genç TİM Meclisi Üyeliği de yaptı. ZÜC­DER’e aday olmasının nedenini “Birbirimizle değil dünya ile rekabet etmek için” halinde açıklayan Bu­rak Başkan, dal STK’ları ile birlik­te hareket edeceklerini söyledi.

“Kısıtlı kaynakları verimli kullanalım”

Düzenlenen basın sohbet toplan­tısında dünyada değişen istikrarlara dikkat çeken Burak Lider, “Atacak çok kurşunumuz yok. Attığımızı vur­manız gerekiyor. Kesim STK’ları ile ortak projeler üretip, organizasyon­lar yapıp kısıtlı kaynakları verimli kullanacağız. Birbirimizle değil dün­ya ile müsabakamız lazım. İhracat sa­dece fuara gidip mal satmakla olmaz. Amaç pazarlarınızı yeterli tanımanız la­zım. Ne vakit Avrupa’daki ülkele­ri ziyaret etsek; ‘Biz artık üretmiyo­ruz. Avrupa Birliği’ne girdik üretimi unuttuk’ derler. Şu anki ortamı gö­rünce kendimize bir çeki tertip ver­memiz lazım. İş dünyasındaki kur­may zekâların burjuva refleksleri göstererek neyi ne vakit yapacağını görmesi lazım” tabirlerini kullandı.

“Kurun düzeyi ciddi bir dezavantaj”

“Türkiye’deki kurun düzeyi kısa vadede bizim rekabetçiliğimiz açı­sından önemli bir dezavantaj yaratı­yor” yorumunu yapan Burak Lider, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bunun yanında rekabetçiliğimizi artırabil­mek için özel kesimin üzerine düşen en kıymetli misyonlardan birisi dönü­şüm.

Türk konut ve mutfak eşyaları sek­törünün endüstrideki dönüşüme, diji­tal dönüşüme ve yeşil dönüşüme bir an evvel adapte olması gerekiyor. An­cak dönüşüm dediğiniz şey finans­man olmadan olmaz. Faizlerin yüz­de 50’lere yakın olduğu bir ortamda insanların bu tip yatırımlara giriş­mesi çok gerçekçi değil. Türkiye’nin son 12 aylık ithalatına baktığınız za­man 11 ayında yatırım malı ithalatı azalmış. Bu hiç güzel bir gösterge değil.

Bu nedenle devletten yatırım karşı­lığı bir finansman dayanağı bekliyoruz. Yalnızca yatırıma odaklı Eximbank gibisi bir yapı kurulmalı ve tekno­lojik dönüşüme, dijital dönüşüme, sanayi dönüşümüne katkıda bulun­malı. Dünyadaki örneklerine emsal biçimde kamunun bu değişim ve dö­nüşüme dayanak vermesini bekliyo­ruz. Türkiye olarak orta gelir tuza­ğından çıkmak istiyorsak yılda orta­lama yüzde 7 civarında büyümemiz lazım. Bu da lakin yatırımla olabilir.”

“Re-exporta tartı vermeliyiz”

Sadece mal ihracatı ile 350 milyar dolar gelire ulaşmanın sıkıntı olduğunu lisana getiren Burak Lider, re-exporta tartı verilmesini önerdi.

“Gençleri endüstride tutmak ve şir­ketlerin sürdürülebilirliği için pro­jeler geliştireceğiz” diyen Burak Ön­der, “Liman mastaflarını denetim altına almamız lazım. THY’nin ha­vayolunda başardığı üzere deniz yo­lunda da bir muvaffakiyet öykümüzün ol­ması lazım. Senede 15 günüm Çin’de fabrika gezmekle geçiyor. On sene evvel kokudan fabrikaya girmekten intina ederdik artık değişik. Bi­zim bu yarışta geri kalmaya başladı­ğımızı düşünüyorum. Türkiye’nin dijital kaslarının zayıf kaldığını dü­şünüyorum” iletileri verdi.

ABD’de depo açmakla olsaydı…

ABD’de asıl yapılması gerekenin “depo açmak, lojistik merkezi aç­mak değil”, kıymetli olanın o ülke­ye giden malı kim pazarlayacağı ol­duğunu vurgulayan Burak Lider, “Türk Ticaret Merkezleri zamanın­da en hoş binalarda en hoş ofis­ler kiralandı. Kıymetli olan bu malı kim pazarlayacak. Orada vereceği­niz maaş genel sekreterinizin maa­şını geçmiyor. O maaşa kim çalışır? Gerçekçi projeler üretmek lazım” dedi. Bir konteyner eserde hem it­halat hem ihracat için yurt dışından farklı olarak 1036 dolar fazla maliyet ödendiğini kaydeden Burak Lider, “Dünyada hiçbir ülkenin ödemediği fiyatları Türk ihracatçısı ve ithalat­çısı ödüyor. Burada isteyen istediği­ni yazıyor, bir ölçü de yok. ABD bir ölçü getirmiş” örneğini verdi.

“Vakti geldiğinde koltuğu bırakmak gerekir”

“En büyük sorun rekabetçilik” diyen Burak Başkan, bakanlıkların yeşil dönüşümle ilgili çalışmaları­nın özel kesim STK’larının önün­de olduğunu söz etti. “STK’larda vakti geldiğinde koltukları bıraka­bilmek gerekiyor” iletisi veren Bu­rak Lider, “Bizden sonraki periyodu düşünerek kurumsallaşma ve sür­dürülebilirliği sağlamak gerekiyor. Mesut Öksüz ve idaresinin gü­zel hizmetleri oldu. Biz çok daha yeterli yerlere getireceğimize inanıyoruz” diye konuştu.

“Birlik olursak yenilmez oluruz”

Arnica Yönetim Kurulu Lideri Sennur Biçer, toplantıda yaptığı konuşmada, “Burak Önder’e dayanak veriyoruz. Birçok sorun var demektense icraat yapan proje üreten bir mantığımız var. Tek başına hareket ederseniz görünür olursunuz lakin birlikte hareket ederseniz yenilmez olursunuz. Yenilmez olmak için Önder’i destekliyoruz” derken, Acar Home Yönetim Kurulu Başkanı ve İSTOÇ Başkanı Ahmet Acar da, “Yeni projeler için hayal kurduk ve hayalin peşinden gideceğiz. İSTOÇ’ta bin 800’e yakın üretici züccaciyeci. Bizim artık marka çoğaltmamız ve global markalar çıkarmamız lazım. ZÜCDER’in üyelerinin de yarıdan fazlası İSTOÇ’da” bilgilerini paylaştı.

Sektör ihracatı 3,16 milyar dolar

Sektörün geçen yılı, ihracatta yüzde 1,3 düşüşle 3,16 milyar dolarla tamamladığını belirten PAGEV Lider Yardımcısı ve Qlux İdeas Genel Müdürü Burak Önder, emtia fiyatlarındaki düşüşe rağmen kilogram başı ihracat bedelinin 3,81 dolardan 3,84 dolara yükselmesinin umut verdiğini söyledi. 2025 için yakın pazarlara daha fazla odaklanacaklarını belirten Lider, “Dünyanın globalleşme telaffuzundan biraz daha bölgesel iş birliklerine ve bölgesel ittifaklara gerçek kaydığını görüyoruz. Avrupa’nın geçen yıl toplam ithalatı yüzde 5 azalmasına rağmen biz bu bölgeye yaptığımız ihracatı yüzde 8 artırdık. Siyasi ve ekonomik çeşitli sorunlar yaşayan Avrupa Birliği’nin son yıllarda hiç olmadığı kadar Türkiye’ye, Türkiye’nin de Avrupa Birliği’ne muhtaçlığı var” dedi.

“İSTOÇ’u re-export merkezi yapalım”

Burak Lider, plastik ve züccaciye bölümünün kalbinin attığı yer olan İSTOÇ’un çok değerli bir merkez olduğunu vurguladı. Burayı tıpkı vakitte bir re-export merkezi haline getirmek için de çalışacaklarını kaydeden Başkan, “67 ülkeye 4 saat uçuş aralığındayız ve lojistik olarak çok avantajlı bir pozisyondayız. İSTOÇ bölgenin de en kıymetli merkezleri ortasında yer alıyor ve oradan dünyanın birçok bölgesine direk ihracatın yanında re-export yapabiliriz. Bununla ilgili çok önemli projelerimiz olacak” diye konuştu.