Türkiye İktisat Şurası, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, ilgili bakanlık temsilcileri ve kesim meclisi liderlerinin iştirakiyle Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) mesken sahipliğinde toplandı.
Programda konuşan TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ekonomide sıkıntı bir süreçten geçtiklerini kaydetti. Krediye erişimde büyük külfetler yaşandığını belirten Hisarcıklıoğlu, piyasada ödemelerin aksadığını ve sonuçta ekonomik büyümenin yavaşladığını tabir etti.
“Gördüğüm en büyük zahmet krediye erişim”
Firma ve kesimlerin en büyük sorununun krediye erişim olduğunu kaydeden Hisarcıklıoğlu, yüksek faiz oranlarının da bilhassa KOBİ’lerin ayağına pranga olduğunu kaydetti:
“Anadolu’yu daima dolaşıyor, firma ve dalları devamlı dinliyorum. Gördüğüm en büyük sorun krediye erişim. Hem kredi büyümesine getirilen kısıtlamalar ve hem de yüksek faiz oranları, bilhassa KOBİ’lerimizin ayağına pranga oluyor.
Piyasada ödemeler aksıyor, alışveriş azalıyor. Sonuçta iktisadın büyümesi yavaşlıyor. Bu kahırları aşmak üzere KOBİ’lere olumlu ayrımcılık yapmalıyız. Onları aylık kredi büyüme sonu dışına almalıyız.
Ticari kredi kartlarını da bu sınırlama harici tutmalıyız. Mevcut kredi limitlerinin gerçek olarak daralmasının önüne geçmeliyiz. Böylece piyasaya bir rahatlama getirebiliriz.”
“İhracata proaktif dayanaklar getirilmeli”
Hisarcıklıoğlu, ihracata kesinlikle yeni ve proaktif dayanaklar getirilmesi gerektiğini de kaydetti:
“Daha evvel yaşamadığımız yeni bir global ortamla karşı karşıyayız. ABD gümrük tarifelerini artırdı. En yüksek artışları da başta Çin olmak üzere pek çok Uzakdoğu ülkesine uyguladı. Pekala Çin, Amerika’ya eskisi kadar satamayacağı için elinde kalan malları öbür pazarlara gönderirse ne olur?
Amerika dışı pazarlarda Çin rekabeti eskisinden daha da şiddetli hale gelir. Hem içeride hem de dışarıda Çin’le rakip olacağız. Temelinde bunun küçük bir örneği geçmişte yaşandı.
2020 başlarında Çin’de emlak balonu patlayıp, inşaat furyası birden bitince Çin elindeki inşaat makinelerini öbür ülkelere satmaya başladı. Global makine ihracatından aldığı hisse 2005’te yüzde 3’lerdeydi, 2023’te yüzde 21’e yükseldi. Münasebetiyle artık dünde kalan kimi global düzenlemelerle kendimizi kısıtlamayalım. İhracata kesinlikle yeni ve proaktif takviyeler getirelim.”
“Emek ağır bölümlere ek dayanaklar verilmeli”
İhracat reeskont kredilerinde çok önemli artışlar sağlandığını ve bunun için müteşekkir olduklarını söyleyen Hisarcıklıoğlu, emek ağır bölümlere ek dayanaklar verilmesi gerektiğine de vurgu yaptı:
“TL’deki gerçek bedel artışını telafi için buna devam edelim. Reeskont kredi hacmini 3 aylık ihracat seviyesine, yani 65 milyar dolar düzeyine çıkaralım ve emek ağır kesimlere öncelik verelim.
Zira artan girdi maliyetlerinden ötürü rekabet gücünü ve ihracat pazarlarını kaybetme tehlikesi yaşıyorlar. Başta dokumacılık ve hazır giysi olmak üzere emek ağır kesimlere ek dayanaklar verilmeli. Pandemi periyodunda olduğu üzere kısa çalışma ödeneği devreye alınıp, etkin biçimde kullanılmalı.”
