Assos Antik Kenti: Tarihin Derinliklerine Yolculuk
Antik Çağ’da “Troas” olarak bilinen bölgenin güney ucunda, volkanik bir tepenin zirvesinde ve yamaçlarında yer alan bu muhteşem kent, Yunanistan’ın Midilli Adası’nın karşısında tarihin tozlu sayfalarına adını yazdırmıştır. Asırlar boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmış olan Assos Antik Kenti, geçmişin gizemlerini gün yüzüne çıkarmak için arkeologların ilgisini çekmeye devam ediyor.
ABD’li arkeologların 1800’lerin ortalarında gerçekleştirdiği ilk kazılar, uzun bir bekleyişin ardından 1981’de yeniden başlamıştı. Bu heyecan verici yolculukta, Türk bilim insanları tam 44 yıldır kazı çalışmalarına devam ediyor. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi ve Assos Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın destekleri ile İÇDAŞ’ın ana sponsorluğunda bu çalışmalara katkıda bulunuyor.
2024 yılı itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından başlatılan Geleceğe Miras Projesi kapsamında, Assos’ta en uzun kazı sezonunu geçirdiklerini belirten Arslan, kazı çalışmalarının aralık ayının sonuna kadar devam ettiğini duyurdu. Bu süreçte, Assos’taki kazıların kentin farklı noktalarında gerçekleştirildiğini ve birçok önemli buluntuya ulaşıldığını vurguladı.
Prof. Dr. Arslan, “Bunların ilki Athena Tapınağı’nda keşfedildi. Akropoliste bu alanın geçmişteki kullanımı üzerine derinlemesine araştırmalar yapıldı. Araştırmalar sırasında, caminin hemen arkasında erken Osmanlı dönemine ait küçük bir hamam ortaya çıktı. Bu hamam, ‘cehennem’ olarak adlandırdığımız alttan ısıtma sistemleri ve su kullanımına dair teknik bilgilerin anlaşılmasını sağlayan harika bir örnek,” dedi.
Hamamın, özellikle erken Osmanlı mimarisi açısından küçük ama oldukça iyi korunmuş bir örnek olduğunu belirten Arslan, hamamdaki buluntuların önemine dikkat çekti. “Hamamdaki soyunma bölümünde, zemininde kullanılan mermer parçası, bilim dünyası için oldukça kıymetli bir buluş,” diye ekledi.
Bu mimari parçada bir yazıtın bulunduğunu açıklayan Prof. Dr. Arslan, şu bilgileri paylaştı: “Bu yazıt, milattan sonra 480 yılına tarihleniyor ve İmparator Zeno’nun dönemine denk geliyor. Yazıtta, vergilendirme, mali yönetim, adli uygulamalar, kentsel ve kırsal düzenlemeler, arazi mülkiyeti ve yönetimi gibi konular hakkında çokça bilgi mevcut. Yazıtın çözümleme süreci hâlâ devam ediyor ve tamamlandığında bilim dünyasıyla paylaşılacak.”
Arslan, hamamdaki diğer buluntuların da büyük önem taşıdığını vurgulayarak, “Bunlar arasında birkaç tane 1. Murat dönemine ait sikke ve seramik parçaları bulunuyor. Aynı zamanda, bu hamamın yapım tekniği, tipik olarak erken Osmanlı dönemi hamamını yansıtıyor. Tahminlerimize göre, cami ve köprüyle birlikte 1. Murat dönemine ait olduğu için 14. yüzyıla ait bir örnek olduğunu söyleyebiliriz,” şeklinde konuştu.
