Kiralık konutlarda ‘zirve’ düşüşü

Hamide HANGÜL

İstanbul’da 23 Nisan’da meydana gelen deprem­le birlikte gözler tekrar yeri sağlam, sarsıntı yö­netmeliğine uygun yapılara çevrildi. Mega kentte hisse­dilen 6,2’lik sarsıntı, emlak piyasasını da kiralık tercih­lerini de etkilerken, özellik­le yüksek katlı binalarda kat sakinleri ortasında yaşanan panik, asansörlerin çalışma­ması, yer yer elektrik kesinti­leri üzere durumlar yüksek kat tercihlerinin tekrar göz­den geçirilmesine neden ol­du.

Bu durum yüksek kattaki dairelere ilgiyi azaltırken, alt katlardaki konutlara talebi artırdı. Böylece fiyatlar da sarsıntıyla değişen arz – tale­be nazaran tekrar şekillenme­ye başladı. İstanbul’da dep­rem sonrası en çok sarsıntı yönetmeliğine uygun yeni bi­nalar ve tabanı sağlam böl­gelere ilginin arttığını söy­leyen Gayrimenkul Uzmanı Şenay Araç, bu durumun böl­ge tercihlerini de değiştirdi­ğini vurguladı.

“Sarıyer, Zekeriyaköy’e talep attı”

Araç, İstanbul’da değişme­ye başlayan kiralık talebini şöyle özetledi: “Avcılar, Bü­yükçekmece, Mimar Sinan, Bahçelievler ve Bakırköy’de daha eski binalardaki oturan beşerler, en çok da kıyı bo­yunda oturanlar bir panikle mesken arayışına girdi. Bu 6 Şu­bat’ta da bu türlü olmuştu. Tekrar Avcılar, Bahçelievler, Koca­sinan’da oturan ve konutlarında sorun olan bireyler konut de­ğiştiriyor. Yani konutunda çat­lak olan, binası eski olan ya da hasarlı üzere olan binaları değiştirmeye başladılar.” İs­tanbul Avrupa Yakası’nda ta­lebin Başakşehir’in yanı sıra, Sarıyer, Zekeriyaköy’e, Ana­dolu Yakası’nda ise Beykoz’a kaymaya başladığına işaret eden Şenay Araç, “Sarıyer çok tercih ediliyor. Zekeriya­köy’deki müstakil meskenlere ta­şınmalar arttı” diye konuştu.

“Halkalı ve Zeytinburnu’ndan Şişli bölgesine gidişler var”

Ev arama kriterinin artık değiştiğini ve sağlamlığın ön plana çıktığını vurgulayan Araç, “Mesela Zeytinbur­nu’nda oturan bir kişi, artık o bölgede sarsıntı yönetme­liğine uygun yeni bina arıyor. Halkalı’nın aşikâr bölgesinde, Küçükçekmeci’nin göle yakın kesitlerinde eski bloklarda oturanlar da yeri sağlam olan Beşiktaş, Şişli, Mecidi­yeköy tarafına gelmeye başla­dılar” diye konuştu.

“Zeytinburnu, Beylikdüzü Avcılar’da %30 geri gitti”

Bölgeler ortası talep deği­şiminin fiyatları da etkiledi­ğine işaret eden Şenay Araç, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Av­cılar, Beylikdüzü, Esenyurt, Zeytinburnu üzere bölgelerde kiralar yüzde 30 geri gitti. Ye­şilköy’de beşerler eski bina­ları sarsıntıdan sonra kentsel dönüşüme gidişi hızlandırdı. Binada anlaşamayanlar dep­rem sonrası dönüşüme daha sıcak bakmaya başladılar. Sa­dece benim bildiğim, geçen hafta Bakırköy’de 5 tane bi­na kentsel dönüşüme girdi.”

“Yüksek katları artık arayıp soran yok”

İstanbul’da hissedilen 6,2 şiddetindeki sarsıntının kira­lık dairelerde kat tercihlerini de değiştirdiğine işaret eden Şenay Araç, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Mesela Maslak bölgesi çok sağlam bir bölge. Elimizde rezidans biçimi yer­ler var, 22’nci katta, fakat hiç arayıp soran yok. Yüksek katlı yerlere beşerler dep­rem korkusu nedeniyle tut­muyorlar artık.

100 bin lira­ya 3 artı 1 dairemiz vardı, bir günde verebileceğimiz bir daire, daha evvel 2 artı 1’ini 75 bin liraya vermiştik. An­cak veremedik, fiyat düş­tük, 100 bin liradan 85’e düş­tük mesela. Yüksek katlarda kiralık fiyatlarında yüzde 17-18 bir ge­rileme ol­du. İnsan­lar yüksek kat istemi­yor. Depre­mi yüksek katta yaşa­yan insan­lar daha şid­detli hisset­tiler. Zira asansörler bir müddet dur­du, elektrik­ler kesildi o nedenle in­sanlar artık yüksek katlı yerleri ter­cih etmiyor.”

Değerleme’ uygulamasıyla balon fiyatlar önlenecek

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nün, taşınmaz bedellerinin adil bir formda belirlenmesini amaçladığı ve 2026 yılının birinci çeyreğine kadar İstanbul, 2027 yılının ortasına kadar 81 vilayette devreye alınacak “Değer Bilgi Merkezi” uygulamasını da pahalandıran Şenay Araç, yeni uygulamayla fiyat manipülasyonunun önüne geçileceğini söyledi.

Şenay, “Yapay zekâ dayanaklı bu sistem sayesinde, artık bir dairenin, yerin ya da arazinin gerçek piyasa bedeli sokak sokak, cadde cadde tespit edilebilecek. Bir gayrimenkulün pahası artık subjektif değil, objektif datalara dayanarak belirlenecek. Fiyat manipülasyonları, balon fiyatlar ve aldatıcı ilanlar tarihe karışacak. Artık bir konutun bulunduğu sokaktaki gerçek satış bedeli, Paha Bilgi Merkezi üzerinden çarçabuk görülebilecek.”

Başakşehir’de daire kalmadı kiralıklar 25’den, 35 bin TL’ye çıktı

Deprem sonrası insanların Başakşehir’e talebinin arttığına işaret eden Şenay Araç, “Avcılar’da oturanlar Başakşehir’in daha iç kısımlarına, Kayaşehir’e, Ispartakule’de yeni yapılan binalara taşınmaya başladı. Şu anda Başakşehir’de konut kalmadı, kiralık daire yok. Bu durum fiyatları da etkiledi. Daha evvel 25 bin TL olan 2 artı 1 daireler şu anda 35 bin TL oldu. Kayaşehir’de 30 bin TL’yse 40-45 bin TL oldu. Zira o bölgeler hem konut manasında yeni konutlar var, sarsıntı yönetmeliğine nazaran yapıldı. Hem de daha çok alternatif var. Sarsıntı sonrası İstanbul’da yüksek katlara talep düşerken, yeri sağlam olan bölgelerde ve daha alt katlardaki dairelerde kira fiyatlarında yüzde 30-40 ortasında bir artış kelam konusu oldu” değerlendirmesinde ulundu.