Turkcell Genel Müdürü Dr. Ali Taha Koç: “Bir milyona kadar aygıt tıpkı anda bağlanabilecek”

Hamide HANGÜL

Türkiye’de 1 Nisan’dan iti­baren 5G hayatımıza gir­miş olacak. Birçok ilkle­rin kapısını açacak, ihtilal nite­liğindeki yeni teknolojiyle, konuttan fibere yakın süratte kablosuz inter­nete erişim mümkün olurken, bir kilometrekarede 1 milyona ka­dar aygıt birebir anda bağlanabile­cek. Bilgi Teknolojileri ve İleti­şim Kurumu’nun (BTK), evvelki gün gerçekleştirdiği 5G’nin yetki­lendirme ihalesinde ise Turkcell, 160MHz ile en yüksek frekansın sahibi olurken, Turkcell Genel Müdürü Dr. Ali Taha Koç, şirke­tin 5G vizyonunu ve hazırlıkları­nı düzenlediği basın toplantısıy­la açıkladı. Türkiye’nin dijitalleş­me seyahatinde 5G’nin kıymetli bir adımı simgelediğini söyleyen Turkcell Genel Müdürü Dr. Ali Ta­ha Koç, 5G yetkilendirme ihale­si sonucunda, en güçlü kapsama ve frekans bantlarını aldıklarını, Turkcell’in frekans bantları için 1 milyar 224 milyon dolar ödeye­ceğini açıkladı. Birçok yeniliği de beraberinde getireceğine işaret eden Koç, 5G’nin sadece yüksek sürat değil, düşük gecikme, yüksek kapasite, yazılım tabanlı mimari ve yapay zekâ takviyeli ağ yöneti­miyle irtibatın tabiatını değişti­recek bir ihtilal olarak nitelen­dirdi. Koç, “4.5G’de 30-40 milisa­niye olan gecikme mühletleri, 5G’de 1-5 milisaniyelere düşüyor. Yani göz kırpmanın, 10’da biri kadar olacak. Yeniden 4.5G bir kilometreka­rede binlerce aygıtı desteklerken, 5G’de 1 milyona kadar aygıt tıpkı anda bağlanabiliyor. Bu da nesne­lerin interneti çağının altyapısı manasına geliyor” dedi.

Kırsal bölgelerde daha güzel sinyal

Turkcell’in aldığı frekans paket­lerini de kıymetlendiren Koç, söz­lerini şöyle sürdürdü: “İhale so­nucunda aldığımız 700 MHz’lik paketin en kıymetli avantajı geniş kapsama sağlaması. Bilhassa kır­sal bölgelerde ve kapalı alanlarda sinyalin daha yeterli yayılmasını sağ­lıyor. Daha geniş alanları kapsa­mayı mümkün kılıyor. 3.5 GHz ise yüksek frekanslı bandımız. Yüksek kapasite ve sürat sunuyor. Bilhassa kent merkezlerinde ve taşınabilir data trafiğinin ağır olduğu bölgeler­de yüksek suratlar için kritik ehemmiyete sahip. Turkcell olarak bu iki bandı birlikte kullanarak hem geniş kap­sama hem de yüksek sürat ve kapasi­teyi birebir anda sunacağız. 4.5G’de attığımız yanlışsız adımlar bugün bi­zi 5G’ye bu kadar güçlü bir başlan­gıç yapma noktasına getirdi. Tür­kiye’nin 81 vilayetinde Turkcell gücünde 5G tecrübesi sunmaya hazırız.”

“Bizim için stratejik bir yatırım”

5G’de en büyük farkı, internete sabit kablosuz erişimin oluştura­cağına vurgu yapan Koç, “Evlerde kablosuz, fibere yakın suratları sağ­lamaya başlayacağız” dedi. En çar­pıcı yeniliklerinden birinin de şe­beke dilimleme olduğuna işaret eden Koç, bu özellikleri şöyle özet­ledi: “Yani, farklı dallara özel şe­bekeler, ağlar kurabileceğiz. Mese­la bir sıhhat kesiminde kurulan 5G dilimiyle, çok ultra ultra düşük ge­cikmeli hizmet sunabileceğiz. Ve­ya diğer bir dilimle yayıncıların gereksinimi olan yüksek bant genişli­ğinde hizmet vermeye başlayabi­leceğiz. Yani artık 5G ile ağlar için­de küçük ağlar oluşturabileceğiz. Böylelikle tıpkı altyapıyla, birden faz­la kesime muhtaçlıkları doğrultusun­da özel tahliller sunabileceğiz. Bir öbür özellik de özel şebekeler. Kurumlar artık kendi kampüsle­rinde, tesislerinde yalnızca kendi­lerine özel 5G altyapısı kurabile­cekler. Böylelikle güvenlik ve saklılık en üst düzeye çıkabilecek. Fab­rikalar üretim sınırlarını, hastane­ler operasyonlarını, kentler tra­fik akışını gerçek vakitli datalarla yönetebilecek. 5G bizim için stra­tejik bir yatırım.”

“Bugüne kadar 30 milyar dolardan fazla yatırım yaptık”

Turkcell’in bugüne kadar Tür­kiye’ye 30 milyar dolardan fazla yatırım yaptığını, 5G’ye geçiş için hazırlıklarının da 2016’dan bu ya­na devam ettiğine işaret eden Koç, şöyle devam etti: “5G’nin global standartlarını belirleyen uluslara­rası kuruluşlarda faal misyon üst­lendik. 2018’de Türkiye’de birinci 5G testini yaptık. Uzun yıllardır örnek saha uygulamalarıyla 5G’yi gerçek ortamlarda test ediyoruz. 2020’den bu yana şebekemizi modernize edi­yor, yazılım tabanlı altyapıya geçişi hızlandırıyoruz. Finansal hazırlık­lar kapsamında ise 5G yatırımları için şirket tarihinin en büyük tah­vil ihracını gerçekleştirdik. Ulus­lararası finansman kaynaklarımız­la bu devrin tüm gerekliliklerini karşılayacak güçteyiz. Son 10 yıl­da yaptığımız yatırımlarla, Türki­ye’nin en geniş kapsama alanına, en yüksek taşınabilir suratlarına ve en güçlü altyapısına ulaştık. Bugün şebeke­mizin büyük kısmı, 5G’ye hazır durumda. Hedefimiz; ülkemizin bu büyük dönüşümüne öncülük eder­ken, 5G periyodunda de hem tekno­loji hem hizmet kalitesi manasında bölümdeki liderliğimizi güçlendi­rerek sürdürmek. Yapmış olduğu­muz planla ve finansal disiplinimi­zi koruyarak gerekli yatırımları ya­parak, Türkiye’nin en kuvvetli 5G altyapısını müşterimize sunacağız. Daha fazlasını yapmaya da kelam ver­dik. Zira bu öykü yalnızca Turk­cell’in değil, Türkiye’nin öyküsü. Ülkemizin dijitalleşmesi, gelişme­si ve dünyada kelam sahibi olabilmesi için var gücümüzle çalışmaya de­vam edeceğiz.”

“Daha fazla bit, daha az watt”

Akıllı, yazılım tabanlı idaresi sayesinde, birebir ölçüde datayı çok daha düşük güç ile taşıyabildiklerini söyleyen Koç, “Yapay zekâ takviyeli optimizasyon sistemleri, şebekedeki trafiği gerçek vakitli izleyip baz istasyonlarını çok daha dinamik halde yönetiyor. Ağır olmayan saatlerde kapasite otomatik olarak düşürülüyor, böylelikle gereksiz güç tüketimi önleniyor. Biz Turkcell olarak bu dönüşümü ‘Daha fazla bit, daha az watt’ ideolojimizle destekliyoruz. 2026 sonuna kadar yaklaşık 240 milyon dolarlık güneş gücü santrali (GES) yatırımımız tamamlanmış olacak. Ankara, Uşak, Van ve Yozgat’taki güneş santrallerimiz şu an faaliyette; yenileri de yolda” dedi.

5G uyumlu aygıt oranı yüzde 25 civarında

Türkiye’de 5G uyumlu telefonların oranının yüzde 25 civarında olduğuna işaret eden Dr. Ali Taha Koç, Turkcell olarak önceliklerinden birinin, 5G teknolojisini herkes için erişilebilir kılmak olduğunu vurguladı. Koç, şöyle devam etti: “1 Nisan 2016’da, yani 5G’ye birinci sinyali verdiğimiz tarihte bu oranın artmasını hedefliyoruz. Dünyanın en büyük üreticilerinden biriyle, Çorlu’daki fabrikasında birinci 100.000 telefonu çok uygun fiyatla ürettirip alma konusunda bir mutabakatımız var. Birçok telefon üreticisiyle de çalışmalarımız devam ediyor. Esnek ve bireye özel tarifeler artık önümüze geliyor. Hoş kampanyalarımız olacak. O manada da telefon sorunu çözeceğiz. Birinci sinyalle, 5G uyumlu telefon oranının yüzde 50-55’lere gelebileceğini öngörüyoruz.”

5G’de en yüksek frekansı aldı

BTK’nın 5G yetkilendirme ihalesinde, 1 milyar 224 milyon dolar teklif karşılığında toplamda 160 MHz ile en geniş frekans bandının sahibi olan Turkcell, A1 soyut paketini 429 milyon dolar, B1 soyut paketini 214 milyon dolar, B4 soyut paketini 187 milyon dolar, B5 soyut paketini 186 milyon dolar, B6 soyut paketini ise 208 milyon dolar bedelle satın aldı. Böylelikle Turkcell, ihale kapsamında teknik olarak satın alabileceği paketlerin tamamı olan 5 başka frekans paketinin kullanım hakkını elde etti.

“Veri merkezine 600 milyon euro yatırım yaptık”

Türkiye’nin dört bir yanına ulaşan, en geniş taşınabilir şebekeyi kurduklarını ve 38 milyon ferdi taşınabilir aboneleri bulunduğunu söyleyen Ali Taha Koç, bunun en yakın rakiplerinden neredeyse 10 milyon daha fazla olduğunu kaydetti. Bilgi merkezi yatırımının da değerine vurgu yapan Koç, “Toplam 600 milyon euro yatırımla Türkiye’nin en büyük bilgi merkezi işletmecisiyiz. En yakın rakibimizin iki katı kapasiteye sahibiz. Bölümün gereksiniminin üçte birinden fazlasını tek başımıza karşılıyoruz. Yalnızca kapasite olarak değil, kalite standartlarında da bir numarayız. Türkiye’nin verisini Türkiye’de tutma kararlılığıyla, ülkemizi bölgesel bir data üssü haline getirmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.

5G hayatımızda neleri değiştirecek?

* 5G ile artık yalnızca bireyler değil; makinelerle, sensörler­le, kentlerle gerçek vakitli irtibat kurulabilecek. Milyar­larca aygıtın birebir anda birbi­rine bağlanması ve milisani­yeler içinde irtibat kurulması kelam konusu olacak.

* 5G ile fiber altyapının ulaşmadığı bölgelerde, fiber suratında sabit internet hizmeti sunulabilecek.

* Tek bir fizikî şebeke üzerinden, farklı dallara özel sanal ağlar kurulabilecek.

* 5G ile bilgi dolanımı en az olacak, gecikme milisaniyelere inecek. Fabrikalar üretim çizgileri, hastaneler operasyonları ve kentlerin trafik akışını gerçek vakitli bilgilerle yönetebilecek.

* Network slicing (şebeke dilimleme), her kurumun kendi bağımsız altyapısını oluşturmasına imkan tanıyor. Düşük gecikme, yüksek sürat ve kapasiteyle özel ağlar artık çok daha verimli hale gelecek.

* Üretim, ulaşım, eğitim, sıhhat üzere endüstriyel alanlarda dönüşüm yaşanması bekleniyor. Örneğin, endüstride 5G’nin düşük gecikme ve yüksek güvenilirlik özellikleri sayesinde, fabrikalar büsbütün temaslı hale geliyor. Akıllı sensörler, otonom robotlar ve üretim sınırları gerçek vakitli datayla yönetiliyor.

* Sıhhatte ise 5G uzaktan cerrahi üzere en hassas uygulamaları mümkün kılıyor. Milisaniyelik gecikmeler sayesinde bir doktor, yüzlerce kilometre uzaktaki bir ameliyatı gerçek vakitli olarak gerçekleştirebiliyor

* Ulaşımda ise otonom araçlar ve akıllı trafik sistemleri için 5G hayati ehemmiyette olacak. Araçlar birbiriyle ve trafik altyapısıyla anlık data paylaşımı yapabilecek. Bu sayede daha inançlı yollar, daha akıcı trafik ve daha düşük karbon salımı kelam konusu olacak.

* Eğitimde ise artırılmış ve sanal gerçeklik uygulamalarıyla, öğrenciler sınıf ortamını aşarak dünyanın dört bir yanına bağlanabilecek. Gerçek vakitli çeviri, uzaktan laboratuvar çalışmaları yahut simülasyonlar kesintisiz halde yapılacak.

* Kamu hizmetlerinde ve akıllı kentlerde, milyonlarca sensörle donatılmış altyapıyla güç, su ve ulaşım sistemleri anlık yönetilebilecek. Böylece hizmet kalitesi artarken, kaynak kullanımında önemli tasarruf sağlanacak.