2024 Yılı Hububat İhracatında Önemli Gelişmeler
TİM Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Ahmet Tiryakioğlu, 2024 yılı itibarıyla hububat ihracatında kaydedilen ilerlemeleri değerlendirdi. Tiryakioğlu, Irak’ın sektördeki en büyük pazar olduğunu belirterek, bu ülkeye yapılan ihracatın 2,1 milyar doları geçtiğini ifade etti. Irak’ı, 651,6 milyon dolar ile ABD ve 517,5 milyon dolar ile Suriye takip etti. Almanya ise bu yıl hububat ihracatında yüzde 16,7 artış ile dördüncü sıraya yerleşti, ardından Cezayir geldi.
Buğday İthalat Yasağında Değişiklik Olacak mı?
Tiryakioğlu, yaz aylarında sıkı bir şekilde uygulanan buğday ithalat yasağının 15 Ekim 2024 itibarıyla yüzde 15 oranında gevşetildiğini ve bunun un ihracatını olumsuz etkilediğini vurguladı. “Yurt içinde kişi başına ortalama 250 kilo buğday üretebilen bir ülke olarak, uyguladığımız kısıtlamalar küresel piyasalarda buğdayın fiyatlarının düşmesine yol açtı,” diye ekledi. Tiryakioğlu, Tarım ve Orman Bakanlığı’na bu alandaki taleplerini ilettiklerini ve 2025’te bu kısıtlamaların daha da esneyeceğini umduklarını belirtti. “Bu yıl sektörümüzün yüzde 7 oranında bir artışla 12,5 milyar doların üzerinde ihracat yaparak yeni bir rekora imza atacağına inanıyoruz,” dedi.
Rusya-Ukrayna Savaşının Etkileri
Tiryakioğlu, Karadeniz bölgesindeki tahıl üretimi gelişmelerine de değinerek, “Eğer ABD’de Başkan Trump göreve gelirse ve Rusya-Ukrayna savaşı sona ererse, Odessa, Mariupol ve Sivastopol gibi önemli limanlar yeniden faal hale gelecek,” açıklamasında bulundu. Savaş döneminde alternatif rotalara yönelen ticaretin, bu bölgedeki ürünlerde Türkiye’ye döneceğini düşündüğünü belirtti. “Artan lojistik yatırımlarımız ve Orta Doğu ile Afrika ile olan merkezi ticaret konumumuz sayesinde Türkiye, bölgesel ticarette daha da ön plana çıkacaktır,” diye ekledi. Ayrıca, AB ve ABD’nin Rusya’ya yönelik yaptırımlarının savaş koşullarına bağlı olarak gevşemesi durumunda, bu ülkedeki talebe hızlı bir şekilde yanıt verebileceklerinden emin olduklarını vurguladı. Geçtiğimiz yıl Rusya’da başlatılan bulgur tanıtım projesinin devam ettiğini ve iletişim yatırımlarının yüksek geri dönüş sağlayacağına inandıklarını ifade etti.
Tarımsal Üretimdeki İyileşmeler
Sektörün hammaddeye erişiminin yanı sıra öz mal ihracatına da önem verdiğini belirten Tiryakioğlu, tarımsal üretimi destekleyici uygulamalardan duydukları memnuniyeti şu şekilde dile getirdi: “Tarım ve Orman Bakanlığı’nın destek ödemelerinin 135 milyar TL’yi bulacağı yeni yılda, verim ve kalite artışının sağlandığı koşullarda tarımsal üretimimizdeki iyileşmelerin daha belirgin hale geleceğini görebiliriz,” dedi. TÜİK verilerine göre, 2024 yılında tahıl ürünleri üretim miktarının önceki yıla göre yüzde 7,5 oranında azalarak yaklaşık 39 milyon ton olarak gerçekleştiğini belirtti. Buğday üretimindeki azalma yüzde 5,5, arpa üretimindeki azalma yüzde 12, çavdar üretimindeki azalma ise yüzde 15,7 olarak kaydedildi. Ekim alanlarındaki büyüme ve yağışlardaki iyileşmelere bağlı olarak 2025 yılında daha yüksek rekolte beklediklerini vurgulayan Tiryakioğlu, “2024’te ulaşamadığımız 22 milyon ton buğday üretim hedefine, 2025’te ulaşabileceğimizi tahmin ediyoruz,” ifadelerini kullandı.
