Çin’in ekonomik ilişkilerden sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng ile Covid-19 pandemisi nedeniyle gerçekleştirilemeyen 11. Çin-İngiltere Ekonomik ve Finansal Diyalog Toplantısı, 6 yıl aradan sonra yeniden yapıldı. Bu önemli toplantıda, İngiltere tarafını temsil eden Hazine Bakanı Rachel Reeves, Çinli yetkiliyle birlikte Devlet Başkan Yardımcısı Han Cıng ile de görüşme fırsatı buldu.
Reeves, Çin’in İngiltere’nin 4. en büyük ticaret ortağı olduğuna dikkat çekerek, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin güçlendirilmesi gerektiğini vurguladı. Çinli yetkililer ise, ticaret ve yatırımların artırılması amacıyla temiz enerji, finansal hizmetler, yeşil ekonomi, biyoteknoloji ve yapay zeka gibi alanlarda iş birliğinin genişletilmesini önerdi. Bu toplantı sonucunda, önümüzdeki 5 yıl için toplam 600 milyon pound değerinde iş birliği anlaşmaları imzalandı.
İşçi Partisi’nin Hedefleri
İngiltere’de Temmuz 2023’te yapılan seçimlerin ardından iktidara gelen Başbakan Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi hükümeti, son 10 yılda Çin ile bozulan ilişkileri yeniden normalleştirmeyi ve özellikle ekonomik iş birliğini geliştirmeyi amaçlıyor. İngiltere Parlamentosu, 2021 yılında “Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygur azınlığa soykırım uyguladığına” dair bir karar almıştı. Aynı yıl, İngiliz hükümeti, Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei’in ülkede 5G hücresel iletişim altyapısı kurmasını yasaklamıştı.
Güvenlik Endişeleri ve Yeni Yaklaşımlar
Öte yandan, Muhafazakar Partinin son Başbakanı Rishi Sunak, Çin ile ilişkilerin “iş birliğinin altın çağının sona erdiğini” ifade etmişti. Sunak, İngiltere’nin bundan sonra “ekonomik güvenliğe odaklanması gerektiğini” vurgulamıştı. İngiltere Parlamentosunun İstihbarat ve Güvenlik Komitesi, Temmuz 2023’te yayımladığı raporda ise, Çin’in İngiltere’nin ekonomisi, siyaseti, sivil altyapısı ve akademik alanlarına nüfuz ederek “devlete karşı topyekun bir saldırıya giriştiğini” belirtmişti. Raporda, İngiliz hükümetinin bu tür tehditlere karşı koruma mekanizmaları geliştirmekte yetersiz kaldığına dair uyarılara da yer verildi.
