Haneler ve şirketlerden elde edilen vergi gelirleri, maalesef ki iktidarın lüks harcamalarına ve gizli projelerine akıtılmaktadır. Bu durum, emeklilerin, esnafların ve çiftçilerin zor günler geçirdiği bir ortamda, bu grupları desteklemek için çeşitli kurum ve kuruluşlara milyarlarca lira kaynak aktarılmasına rağmen, vatandaşların bu kaynaklardan yeterince faydalanamamasına yol açmaktadır.
Bütçe verilerine göre, 2023 yılı için toplam görevlendirme gideri, yani eski adıyla görev zararı, 755.8 milyar TL olarak belirlenmiştir. Bu rakamın 2024’te 1 trilyon 219 milyar TL’ye ulaşması beklenmektedir. Yanlış enerji politikalarının bir sonucu olarak, Elektrik Üretim AŞ’nin görevlendirme giderleri 2024’te neredeyse üç katına çıkarak 213.7 milyar TL’ye ulaşmıştır. Ayrıca, BOTAŞ’a yılın son iki ayında bütçeden 66 milyar TL’lik bir ödeme gerçekleştirilmiştir.
Emeklilerin açlık sınırının altında maaş aldığı 2024 yılında, Sosyal Güvenlik Kurumu’na aktarılmış olan görevlendirme gideri ödemesi, bir yılda 502.7 milyar TL’den 777.9 milyar TL’ye yükselmiştir. Mali kurumlara ayrılan kaynaklar, 2023’te 37.1 milyar TL iken, geçen yıl bu rakam 125.4 milyar TL’ye çıkmıştır.
Uçak ve Araç Harcamaları Devam Ediyor
Çiftçilerin tarlalarını ekemediği bu yılda, Ziraat Bankası’na ayrılan görevlendirme gideri de 2023’teki 21.1 milyar TL seviyesinden 87.6 milyar TL’ye çıkmıştır. Vergi Uzmanı Ozan Bingöl, bu duruma dikkat çekerek, “Eğer bu zararlar tarımı ve hayvancılığı desteklemek amacıyla yapıldıysa, neden domates ve biber bu kadar pahalı? Millet sofrasında neden et göremiyoruz? Çiftçiler neden bu durumda?” şeklinde sorular yöneltmiştir.
KOBİ’lerin zor bir dönemden geçtiği bu günlerde, Halkbankası’nın görevlendirme giderinin 15.9 milyar TL’den 37.6 milyar TL’ye yükselmesi dikkat çekmektedir. Diğer taraftan, iktidarın uçak ve araç harcamaları 2024 yılında da devam etmiştir. Geçen yıl hava taşıtı kiralama gideri 7 milyar TL’yi, taşıt kiralama gideri ise 4.2 milyar TL’yi aşmıştır.
Faiz Ödemeleri ve Tarıma Destek
Örtülü ödenek kaleminden yapılan gizli harcamaların büyüklüğü, geçen yıl yüzde 61.8 artış göstererek 10 milyar 480 milyon TL’ye ulaşmıştır. 2024 bütçesinde burs ve harçlıklar için ayrılan ödeme ise sadece 26.3 milyar TL’de kalmıştır. Çiftçilere verilen mazot ve gübre desteği ise 19.7 milyar TL olarak belirlenmiştir. Ozan Bingöl’ün hesaplamalarına göre, 10.7 trilyon lira harcama yapılan 2024 bütçesinde faiz gideri 1.2 trilyonu geçerken, tarıma verilen destek tutarı yalnızca 91.5 milyar TL’dir.
