TÜİK Konut Satış İstatistikleri
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2024 yılına yönelik açıkladığı konut satış istatistiklerine göre, bu yıl toplam 1 milyon 478 bin 25 konut satıldı. Bu satışların 158 bin 486’sı ise ipotekli olarak gerçekleştirildi. İpotekli satışların toplam konut satışları içindeki payı sadece %10,7 olarak kaydedildi. Bu oran, TÜİK verilerinin açıklanmaya başlandığı son 12 yılın en düşük seviyesine işaret ediyor. Ancak, 2024’te gerçekleşen konut satış adedi, son 12 yıl içinde en yüksek dördüncü rakam olarak öne çıkıyor.
İpotekli satışların toplam satışlar içindeki payı, bir önceki yıl %14,5, 2022’de %18,9, 2021’de %19,7, 2020’de %38,2 ve 2019’da %24,7 seviyelerindeydi. Son 12 yıl içinde kredili satışların en yüksek oranının %39,8 ile 2013 yılında görüldüğünü belirtmekte fayda var; o yıl ipotekli satış adedi 460 bin 112 olarak kaydedilmişti.
En Yüksek İpotekli Konut Satışı 2020’de Gerçekleşti
Türkiye genelinde en yüksek ipotekli konut satışı, 2020 yılında 573 bin 337 adetle kaydedilmiştir. Kovid-19 tedbirlerinin uygulandığı ve sokağa çıkma yasaklarının olduğu bu dönemde, kamu bankalarının başlattığı düşük faiz oranları, konut satışlarını olumlu yönde etkiledi. Özellikle 2020 yılı haziran ayında konut kredisi oranlarının birinci el için %0,64, ikinci el için ise %0,74 seviyelerine çekilmesi, bu yılın tüm zamanların yıllık rekorunu kırmasında önemli rol oynamıştır.
2024’te İpoteksiz Satışlarda Rekor Bekleniyor
Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman, kredi oranlarının konut satışları üzerinde etkili olduğunu, özellikle ipotekli ve ipoteksiz satışlar arasındaki kırılımın önemli olduğunu vurguladı. Büyükduman, “Konut kredi faizleri artarken ipotekli satışlar azalıyor, ancak ipoteksiz satışlar artış gösteriyor, dolayısıyla toplam satışlar çok fazla etkilenmiyor.” şeklinde konuştu. Geçtiğimiz yıl ipotekli satışlar dip seviyelere ulaşırken, ipoteksiz satışlar 1 milyon 320 bin adetle rekor kırmıştı.
İpotekli Satışların 2025’te Artış Göreceği Öngörülüyor
Büyükduman, Türkiye’deki demografik dinamikler nedeniyle konut satışlarının yıllık ortalama %2,2 artış göstermesi gerektiğini ifade ederek, “Bu bağlamda 1,5 milyon adetlik satış rakamı, piyasanın hala potansiyeli olduğunu gösteriyor.” dedi. 2025 yılında ipotekli satışların 225-250 bin bandına ulaşmasını, toplam satış adetlerinin ise 1,55-1,6 milyon seviyelerinde olmasını öngördüğünü belirtti.
İpotekli Satış Sayısında Artış Olabileceği İfade Edildi
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Gayrimenkul Hizmetleri Meslek Komitesi Başkanı Hakan Akdoğan, 2024 yılında ipotekli satışların en düşük seviyelere ulaştığını, bunun başlıca nedeninin yüksek faiz oranları ve krediye erişimdeki zorluklar olduğunu dile getirdi. Son iki ayda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz indirmeye başlamasının önemli bir gelişme olduğunu belirten Akdoğan, “Bu yıl konut kredilerine erişimin kolaylaşması ve faiz oranlarındaki düşüş, ipotekli satış sayısında artışa neden olabilir.” şeklinde konuştu.
Ev Sahibi Oranı Yüzde 55’lere Geriledi
Nef Yönetim Kurulu Başkanı Erden Timur, Türkiye genelinde konut satışlarının 2024’te bir önceki yıla göre %20,6 artarak 1 milyon 478 bini geçtiğini ve son yılların ortalamasının üzerine çıkıldığını ifade etti. 2013-2020 döneminde banka kredili satışların ortalamasının 423 bin olduğunu, ancak 2024’te bu rakamın yalnızca 158 bin adette kaldığını vurguladı. Yüksek faiz oranlarına ve düşük kredili satışlara rağmen toplamda 1,5 milyon adede yaklaşıldığını belirten Timur, “2024’te ev almak isteyenler bankalardan ziyade şirketlerin kampanyalarını tercih etti. Sektörde oluşacak teşvikler ve faizlerde yapılacak indirimler, sektöre önemli yansımalar yapacaktır. Zira bekleyen büyük bir talep var. Son yıllarda ev sahipliği oranı da %55’lere gerilemiştir. Bu tablonun değişmesi için yakalanan ivmenin devam etmesi şart. Kamu, faiz indirimleriyle birlikte devreye alacağı teşviklerle ev sahibi olamayanları destekleyici formüllerle yeni rekorlar elde edebilir.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu.