DeepSeek’in Etkisi ve Piyasalardaki Dalgalanmalar
DeepSeek, diğer uluslararası rakiplerine göre daha az çip kullanarak eğitim yapmasıyla yarı iletken sektöründe talep dengesini sarsma potansiyeli taşıyor. Bu durum, ABD’nin teknolojik hakimiyetinin tehlikeye girebileceği endişelerini beraberinde getirirken, teknoloji hisseleri üzerinde ciddi bir satış baskısına yol açtı. Haftanın ilk işlem gününde, ABD endeks vadeli kontratlarında piyasa açılışı öncesi S&P 500 endeksi %2,4, Nasdaq endeksi %4,2 ve Dow Jones endeksi %0,9 değer kaybetti.
Avrupa borsalarında da satıcılı bir seyir hakimken, Hollanda merkezli çip makineleri üreticisi ASML’nin hisseleri %10 oranında geriledi. Çin’de High-Flyer Capital Management fonunun desteklediği DeepSeek-R1 modeli, yalnızca 2 bin Nvidia çipi kullanılarak ve yaklaşık 5,6 milyon dolar maliyetle geliştirildi. Analistler, daha az çiple yapay zeka eğitmenin verimliliği artırabileceğine dair haberlerin, gelecekte talep dengesini olumsuz etkileyebileceğini belirtiyor. Bu durum, piyasalarda yarı iletken ve teknoloji sektörünün öncülüğünde bir satış baskısına yol açtı.
Google ve OpenAI gibi rakiplerine kıyasla daha kısa sürede, düşük maliyetle ve az sayıda çiple geliştirilen DeepSeek’in yapay zeka modeli, dünya genelinde hızla benimsenmeye başlandı. Bu model, uygulama mağazalarında ABD merkezli ChatGPT’yi geride bırakarak en çok indirilen yapay zeka uygulaması olmayı başardı. Analistler, ABD hükümetinin çip kısıtlamalarının DeepSeek’i daha verimli bir eğitim sürecine yönlendirdiğini vurgularken, bu durumun da Çin’in yapay zeka alanında önemli bir oyuncu olabileceğini desteklediğini ifade ediyor.
TEKNOLOJİ HİSSELERİNDEKİ DÜŞÜŞ
Piyasa öncesi işlemlerde, ABD’li çip devi Nvidia’nın hisselerinde kayıplar %11,4’e kadar yükselirken, AMD’nin hisselerinde %6,4’lük bir düşüş gözlemlendi. Tayvan merkezli yarı iletken üreticisi Taiwan Semiconductor Manufacturing Company’nin (TSMC) hisseleri de %10’un üzerinde değer kaybetti. Diğer teknoloji hisselerinde ise durum şöyleydi:
- Qualcomm: %1,4 değer kaybı
- Arm: %8 değer kaybı
- Applied Materials: %5,5 değer kaybı
- Micron Technology: %7,7’nin üzerinde değer kaybı
Ayrıca, büyük teknoloji şirketleri de hisselerinde düşüşler yaşadı. Microsoft’un hisseleri %5,8, Amazon’un %4,6 ve Meta’nın %4,7 geriledi. DeepSeek’in daha az maliyetle güçlü yapay zeka modellerinin geliştirilebileceğini gösterdiğini belirten analistler, bu durumun büyük ölçekli şirketlerin yüksek harcamalarıyla yönlendirilen tüm yapay zeka tedarik zincirinde önemli bir yatırım döngüsü değişikliğine neden olabileceğini ifade ediyor.