Gelir Vergisi Genel Tebliği Hakkında Bilgiler
Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın “Gelir Vergisi Genel Tebliği”, Resmi Gazete’de yayımlandı. Bu tebliğ, aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, ilgili Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemelerin tevkifat kapsamına alınmasıyla ilgilidir. Daha önce Cumhurbaşkanı Kararı ile tevkifat oranı yüzde 1 olarak belirlenmişti. Şimdi, bu düzenlemenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar açıklanmış, örnekler verilmiştir.
Tevkifat Yapmakla Yükümlü Olanlar
Kimler tevkifat yapmakla yükümlü olacak? Aracı hizmet sağlayıcıları, başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yürütülmesine elektronik ticaret ortamı sağlayan gerçek ve tüzel kişiler ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, sözleşme yapılmasına veya sipariş verilmesine imkan tanıyan aracı hizmet sağlayıcıları, Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki faaliyetleri dolayısıyla aracılık yaptıkları ödemeler üzerinden vergi tevkifatı yapmakla yükümlü tutulmuştur.
Tevkifat Yapılacak Ödemeler
Kimlerden tevkifat yapılacak? Hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek veya tüzel kişiler ile elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları, elektronik ticaret pazar yerinde veya kendi elektronik ticaret ortamlarında mal veya hizmet teminine yönelik sözleşme yapan ya da sipariş alan hizmet sağlayıcılarının yanı sıra yaptıkları mal satışı ve hizmet ifaları karşılığında kendilerine yapılan ödemeler üzerinden tevkifat yapılacaktır. Ayrıca, Türkiye’deki iş yeri veya daimi temsilcileri aracılığıyla faaliyet gösteren dar mükellef kurumlar da bu kapsama girmektedir.
Tevkifat Yapılmayacak Durumlar
Kimlerden tevkifat yapılmayacak? Elektronik ticaret ortamında faaliyet gösteren ve ticari, zirai ya da mesleki faaliyeti nedeniyle vergi mükellefiyeti bulunmayan kişiler, Kanunun ilgili maddesi kapsamında vergiden muaf esnaf, kazançları basit usulde tespit edilenler ve hasılatları üzerinden Kanun kapsamında tevkifat yapılanlara yönelik ödemelerde tevkifat uygulanmayacaktır.
Tevkifat Yapılmayacak Ödemeler
Aracı hizmet sağlayıcıları ile elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcısı tanımına girenler, kendilerine ait mal ve hizmet satışı yaptıkları durumlarda, ya da mükelleflerin kendilerine ait mal ve hizmetleri sattıkları durumlarda tevkifat yapılmayacaktır. Ayrıca, 2024 yılında gerçekleşen mal ve hizmet satışlarına ilişkin ödemelerin, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına Ocak 2025’te yapılması durumunda bu ödemeler üzerinden de tevkifat yapılmayacaktır.
Tevkifat Matrahı
Tevkifat matrahı, “Hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcıları tarafından gerçekleştirilen mal satışı ve hizmet ifalarına ilişkin katma değer vergisi ve konaklama vergisi hariç ürün satış ve hizmet bedeli ile aracı hizmet sağlayıcılarının ya da elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcılarının, ödül ve prim gibi adlar altında hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına sağladıkları menfaatler” olarak tanımlanmıştır. Tevkifat, gayrisafi tutar üzerinden yapılacak; katma değer vergisi ve konaklama vergisi tevkifat matrahına dahil edilmeyecektir.
Tevkif Edilecek Verginin Beyanı ve Ödeme Zamanı
Aracı hizmet sağlayıcıları ve elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları, hizmet sağlayıcılarına ve elektronik ticaret hizmet sağlayıcılarına yaptıkları ödemeler üzerinden 1 ay içinde gerçekleştirdikleri tevkifatları, izleyen ayın 26. günü akşamına kadar muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile beyan edip ödemekle yükümlü olacaktır.
Ürün İadelerinde Tevkifat Durumu
Mal satışı ve hizmet ifasında bulunanlara tevkifat yapılarak ödeme gerçekleştikten sonra müşterilerin ürünleri iade etmeleri durumunda, iade edilen ürün bedeli tevkifat matrahı ile ilişkilendirilmeyecek ve mal satışı ve hizmet ifası yapanların geçici vergi beyannameleri ve yıllık beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Eğer iade işlemi, tevkif edilen vergilerin vergi dairesine beyan edilip ödenmeden önce gerçekleşirse, iade edilen ürün bedeli üzerinden tevkifat yapılamayacak ve gerekli düzeltme işlemleri kayıtlarda yapılabilecektir.
Tevkif Edilen Vergilerin Mahsubu ve İadesi
Tevkif edilen vergiler, mal satışı ve hizmet ifası yapan mükellefler tarafından geçici vergi ve yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilecektir. Yıllık beyannamelerde mahsup edilemeyen tutarlar ise daha önceki tebliğlerde yer alan düzenlemeler kapsamında iadeye konu edilecektir. Bu tebliğ, 1 Ocak 2025’te yürürlüğe girecektir.
